«Kjøp ikkje hytte på landet, for djevelen er også der.» Desse visdomsorda kan du støyte på dersom du vitjar den fantastiske utstillinga «Med skjemt og vet – tre sunnfjordingar», med bilete måla av Ludvig Eikaas, Kjartan Slettemark og Oddvar Torsheim. Det er ein kunstnartrio frå Sunnfjord av verdsformat som no blir vist på Eikaasgalleriet i Jølster til 15. oktober.

Berre Torsheimen, med det raude skjerfet sitt, lever enno i beste velgåande, men orda til dei alle lever godt vidare. Som Slettemarks ord om at «Det är en konst at vara konst». Det kan alle som har sett han, skrive under på, ikkje minst når det gjeld det rike mangfaldet av ymse staffasje som han kledde seg i både som svenske og nordmann. Men kva seier Ludvik Eikaas? På sitt urbane vis melder han at «det er umulig at en jølstring kan imponere en annen jølstring». Eikaas var ein folkekjær mann som det stundom stod strid om blant bygdefolket, som då han dekorerte inngangen til sentralsjukehuset.

Neste visdomsord frå Torsheim er at «bigami er å ha ei kone for mykje, monogami er det same». Og han konstaterer at «folk er dei same over alt, ein kan like godt studere dei der dei er.»

Slettemarks råd til deg sjølv er difor at «först måste man göra sig själv innan man kan lära känna sig själv».

Førestell deg kunstnarens ord mens du vandrar gjennom eit galleri og ei utstilling utan sidestykke. Eit steinkast unna vaks Nikolai Astrup vaks opp. Til ein sykkeltur rundt Jølstravatnet høyrer museet og Astruptunet på hi sida. På den bratte vegen opp møter eg ei godt vaksen kvinne frå Austlandet. Kva ho tykte? «Det er første gongen eg ser måleria hans her, og dei stemmer med alt eg har tenkt om han».

Frå hi sida ser vi etterpå landskapet langs E39 endevendt av gravemaskinar. I landskap og område Astrup har henta dei fleste motiva sine frå.

Ein gong stilte Eikaas til stortingsval for eit no ukjent parti. Og han gav meg ein plakat der han hadde måla ein katt. Motto: «Det er ingen som sit så flatt som ein katt.»

R.H.