SVERIGE? Smak litt på det ordet. S-v-æ-r-j-e. Smakar det ikkje solskin og blafrande blågule flagg? Av salt sjø, svaberg i solnedgang og Evert Taube? Av midsommar, stråhattar, flagrande sommarkjolar, kremkvite lindressar og lys akevitt?

Jo, det gjer det. Men Sverige smakar òg köttbullar, falukorv og knäckebröd, Läkerol, O’boy og Ramlösa, Svinesund, billeg bacon, snus, lösgodis og pappvin. Alt er billeg, der borte, og så flatt som der er, med bølgjande grøne skogar og gylne kornåkrar, det er støvete grusvegar og linjalrette motorvegar og skarpskinnande jernbaneliner på kryss og tvers. Hist og her ligg små faluröda stugor, og der – velstelte bondegardar. Og overalt – små tätorter med Ica, Hemköp, bensinstasjon og pizzeria som sel kebab. Sverige er staslege herregardar og historiske slott, det er kungen och hans tyskfödda drottning, det er Svenska Akademien, dansband, Nobelprisar og raggare, og slik kan eg fortsette å ramse opp, for Sverige – det er stort, det er mykje. Sverige er Stockholm og Dalarna, Malmö og Norrland, det er Lidköping, Norrköping og Jönköping, det er Uppsala og Ullared, Småland og Skåne, Sverige er over 100.000 innsjøar, deriblant dei store innlandshava Vänern, Vättern og Mälaren.

Sverige er folkhemmet med ordning och reda, det er så moderne, så reint, så velsmurt og velorganisert. Nokre hevdar at svenskane er Nordens tyskarar, og det er vanskeleg å vere ueinig i det, for det er noko pertentleg over dei, noko noggrant og regelrett, det er eit veldressert folk med respekt for lovar, reglar og autoritetar. Det er òg noko grandiost over svenskane, eit hovent og strengt allvar, ja, noko idealistisk og elitistisk. Gjennom dei nasjonale blodårene pulsar den goda vilja och det stora förnuft, men også den stora tystnaden, ei lammande redsle for å krenke eller seie noko feil. Sverige seiast å vere episenteret for politisk korrektheit, med klare reglar for kva som kan ytrast, noko som har fødd opp ein gaukunge – eit polarisert og iskaldt ordskifte med harde frontar.

Der i aust bur våre gamle fiendar og våre gode naboar, og dette landet av motsetnader var det eg skulle køyre inn i sommaren 2020, medan eit kinesisk virus darra i den svenske sjølvkjensla.

Reisa har eg planlagt lenge, ja, i sju–åtte år, om ikkje lenger, men det var for snart åtte år sidan eg begynte å jobbe i redaksjonen til Skavlan og fekk svenske kollegaer, og gjennom det eit nært forhold til Sverige, eller eit nærare forhold, for eg har alltid kjent ei dragning mot Sverige.

Begeistringa for broderfolket vårt begynte alt då eg var barn heime i Odda. Gjennom svartkvitfjernsynet i kjellarstova strøymde den varme røysta til Astrid Lindgren som fortalde om Emil på garden Katthult i Lönneberget i Småland, om Alfred og Lina, Krösa-Maja, hesten Lukas og Griseknoen, og eg sykla rundt i heimbygda mi og song sing-dudel-dej, sing-dudel-dej, hu-jeda-jeda-mej, og eg var jo litt Emil, alle sa det, og kjende meg lite svensk. Seinare, då vi hadde fått fargefjernsyn, kom Pippi Langstrømpe og «Vi på Saltkråkan» med Tjorven, hunden Båtsman, farbror Melker og den blide, blonde og evigunge Malin, åh, Malin! Mange gonger ynskte eg å vere saman med dei, svenskane, og særskilt Malin.

Slik invaderte den svenske kulturen eit ope barnesinn, og slik har han invadert oss alle gjennom ein endelaus straum av svensktoppar, frå Sven-Ingvars, Lasse Stefanz, frå Abba, Björn Skifs, Lill Lindfors, Cornelis Vreeswijk og Ulf Lundell, og berre å skrive desse namna gir meg varme kjensler. Heime hos oss var det òg dragspel med Carl Jularbo, Roland Cedermark og den alltid blide Thore Skogman från Halstahammar, og kvar einaste jul knitra «O helga natt» med Jussi Björling på platespelaren. Det blei ikkje jul utan Jussi.

Sverige var seig diagonalgang med Thomas Wassberg og dobbeldans med Gunde Svan, det var Björn Borg med panneband og ein innbiten Ingemar Stenmark i blågul fartsdress. Det var August Strindberg, Ingmar Bergman, skraphandlarane Albert & Herbert og Kontrapunkt med Sten Broman. Og så var det utvandrarbøkene til Vilhelm Moberg, det var Per Olov Enquist, Göran Tunström, Nils Ferlin, Selma Lagerlöf og Karin-ja-visst-gör-det-ont-när-knoppar-brister-Boye. Sverige var SAAB, Scania-Vabis og Jas Gripen, det er Volvo, Husqvarna, Morakniven, Ikea, Hennes & Mauritz, det er Spotify, Skype, Absolut Vodka og Clas Ohlson, det er Avicii, Veronica Maggio og Zara Larsson. Nok, meir enn nok! Vi er alle blitt sniksvenskifiserte.

Jo, i desember 2012 begynte eg altså i Skavlan, og gjennom jobben fekk eg desse svenske kollegaene som vekte ei undring og ei nyfikne. Kven var dei, desse folka eg møtte på ein videoskjerm fleire gonger i veka? Kven var Annika, Ulrika, Håkan og Mattias? Kven var Katarina, Ebba, Anders G, Martin og Anton? Dei var som oss, men likevel ikkje. Dei var så – ja – svenske. Korleis var dei blitt slik? Det var dette eg ville finne ut av ved å leggje ut på ein scooterekspedisjon inn i Sverige.

Planen var å reise alt i mai, men så spreidde koronaviruset seg over verda, og det vart reiseforbod og ingenting var som før, og spesielt ikkje Sverige, der dødstala skaut i veret. Grensa mot Sverige blei stengd, og eg var nær ved å utsette heile reisa, men så finlas eg råda frå dei norske helsestyresmaktene, og det var nettopp det dei var: råd.

Det var ikkje noko forbod mot å reise til Sverige, men viss eg kom tilbake, måtte eg i karantene.

Så i starten av juni bestemte meg for å reise, og då er vi der denne historia begynner, ein tysdag føremiddag i juni 2020.

Eg sit på lokaltoget frå Oslo mot Mysen. Stresset, som har pulsa høgt i meg sidan eg vakna denne morgonen, har begynt å flate ut. Det er ei uro der enno, kjenner eg, men ho er ikkje like intens. Nok ein gong går eg gjennom lista: telt, sovepose, gass, sidevesker, hjelm, hanskar, briller, Visa-kort… Alt er med, så vidt eg veit, og eg kan omsider begynne å bekymre meg for andre saker, for det er alltid noko å bekymre seg for, om ein har legning for slikt, og det har eg.

To eldre damer sit på motsett side. Ho som sit nærast, har hår som glødar raudoransje i formiddagssola og pratar utan stans, medan den gråhåra venninna jattar med.

– Eg trur den tida her tek på folk, seier raudtoppen.

– Ja, det er klart ho gjer det.

– Det er mange som er redde, no.

– Redde, ja?

– Og det er jo ikkje over, dette.

– Nei, det er jo ikkje det.

– Og vi to, vi er i ei utsett gruppe, du og eg.

– Ja, det er vi.

Pause.

– Men det er godt vi ikkje bur i Sverige.

– Ja, der ville ikkje eg budd.

Akkurat koronaviruset uroar meg ikkje, her eg sit, for eg har tenkt å halde god avstand til svenskane, og slik sett er faren for å bli smitta langt større heime i Oslo. Nei, det er meir det at eg skal inn i det ukjende, og at eg ikkje har planar. Eg har eit slags mål, som eg skal kome tilbake til, men akkurat no, når eg sit på toget mot Mysen, er det meir kva denne dagen vil bringe, som opptar meg. Vil eg bli stansa på grensa? Og når/om eg slepp inn i landet, kor langt kjem eg denne fyrste dagen? Eg veit ikkje. Det som uroar meg mest, er scooteren som ventar på Mysen. Får eg start på han, og kor langt vil han gå? Vil eg nå målet?

Nokre ord om scooteren. Det er ein 15 år gamal Piaggio. Nei, det er ikkje ein moped, og la meg oppklare det med ein gong, for eg har køyrt scooter i 25 år, og er lei av å forklare forskjellen på scooter og moped: Ein scooter er urban, har små hjul, og ein sit som på ein stol. Moped er for bygdene, med store hjul, og ein skrevar som på ein hest. På Mysen ventar altså ein scooter, ein sølvblank italienar på 107,2 kilo, inkludert sju liter bensin, og denne fann eg på Finn i slutten av mai. Eg ringde seljaren i Drøbak, og i pinsehelga følgde eg bussen ned og tok ein kort prøvetur. Han hadde gått berre 5047 kilometer og var i imponerande god stand, det var eit røvarkjøp, så eg vippsa over 5000 kroner og fekk vognkort og nøklar og råd om å skifte bakdekket, for det var morkent. Det var store sprekker i dekket, såg eg, og akkurat det dekket gjer meg mest uroleg, her eg sit på toget. Eg har tenkt å få det bytt i Karlstad, men det er mange mil dit. Tenk om eg punkterer?

Etter at salsmeldinga var underskriven, køyrde eg scooteren frå Drøbak til Mysen, der eg skulle parkere han på låven til ein ven. Den seks mil lange køyreturen gjennom Østfold gav meg eit varsel om kva eg hadde i vente, for motoren er plombert med heimel i eit kommisjonsdirektiv frå EU, og på flat mark dirra speedometernåla på rundt 40 kilometer i timen. I oppoverbakke gjekk han i 30–35. No skal eg lesse på om lag 30–40 kilo turutstyr, så Streiff skal få slite.

Streiff?

Den siste veka har eg tenkt mykje på kva eg skal kalle scooteren, for eg vil gjerne personifisere han, og i staden for å måtte skrive det upersonlege scooteren gjennom heile turen, har eg valt å kalle han Streiff etter hesten til Gustav II Adolf. Han var konge frå 1611 til 1632, og det var han, krigarkongen, feltherren og løva frå Norden, som la grunnlaget for at Sverige blei ei europeisk supermakt, perioden svenskane stolt omtaler som stormaktstiden.

I november 1632 marsjerte den svenske armeen gjennom Sachsen, for Gustav II Adolf hadde kasta Sverige inn i det som skulle bli kjent som trettiårskrigen. Enkelt forklart var dette ein strid mellom katolikkar og protestantar, men det blei etter kvart langt meir komplisert. Uansett: Gustav II Adolf sette kursen mot Wien og den mektige katolske keisaren, Ferdinand II. Utanfor Lützen, som ligg sørvest for Leipzig, møtte han på keisarstyrkane under leiing av generalfeltmarskalk Albrecht von Wallenstein. Snart skulle også styrkane til general Gottfried zu Pappenheim slutte seg til. Armeane stilte seg opp, kanonane drønna, skotsalvene small, og krutrøyken og tåka la seg tjukk over slagmarka, der nær 40.000 mann barka saman. Den nærsynte og overvektige svenskekongen sat på hingsten Streiff, og frå høgre flanke galopperte han inn i fiendeland.

Og så: «Gustav II Adolf träffades av en kula som krossade hans vänstra arm ovanför armbågen. Nästan samtidigt träffades hästen av ett skott i halsen som gjorde den svår att tygla. I dimman och röken från den brinnande staden Lützen kom kungen allt längre in bland fienden. Han träffades av ett skott i ryggen och ett stick i bröstet och föll av sin häst. Liggande på marken fick han slutligen ett dödande skott i tinningen.»

Kongen var død, og om lag 9000 soldatar stupte med han. Det heiter seg at svenskane vann slaget ved Lützen, dei var verkeleg på hogget, men i dag er dei fleste krigshistorikarar samde om at det brutale slaget enda uavgjort. Streiff overlevde, men døydde året etter og blei flådd og transportert til Stockholm. I dag står han utstoppa i Livrustkammaren i Gamla Stan og er eit symbol på den svenska stormaktstiden. Men den ustyrlege tyske Oldenburger-hingsten har òg fått skulda for at svenskekongen stupte.

Jo, Streiff er eit passande namn.

Mysen er siste stasjon, og eg tek taxi frå togstasjonen og opp til garden. Det er ingen heime, men eg finn Streiff på låven og drar han av støtta og skyv han ut i tunet. Vil han starte? Ja, etter eit par trakk putrar det i den einsylindra motoren, og med det er ei bekymring borte. Eg lesser på bagasje – altfor mykje bagasje, at eg aldri skal lære meg å pakke. Eg fyller hjelmbrønnen, fyller toppboksen og stroppar fast sideveskene, også dei kjøpte på Finn. Enno ligg det lausting i tunet: boka Din stund på jorden av Vilhelm Moberg, kart over Sverige, ei guidebok, dunvesten, hengekøya, regnkleda. Eg pressar alt ned i sideveskene og dreg att glidelåsane. Eg tek på halvhjelmen som eg kjøpte i Firenze i 2009, og så prikken over i-en: eit raudt skjerf om halsen.

Eg ser meg sjølv i spegelen og er nøgd med det eg ser. Dette er ein mann klar for eventyr. Eg dreg Streiff av støtta, og jäklar, no er han tung. Idet eg køyrer ut av tunet, kastar eg eit blikk mot åskammen der eg skimtar silhuetten av Høytorp fort. Det var under unionsoppløysinga i 1905 at svenskane kravde ei demilitarisert sone på tre mil langs grensa, og alle norske militæranlegg blei flytta inn i landet. Fortet er no nedlagt, sjølvsagt. Det kjem ikkje noko militært angrep austfrå med det fyrste.

Når eg kjem ned på hovudvegen, sjekkar eg avstanden på telefonen. Det er 42 kilometer til grensa, men det er om eg følgjer E18, noko eg ikkje kan. Det er forbode å køyre scooter på motorvegen, og eg må følgje gamlevegen austover, den som heiter Svenskeveien, og som snor seg ved sida av og under motorvegen.

Eg blir snart påmint om at turen kjem til å ta tid. Det går seint, og vågar ikkje gi full gass. Vi har ein lang veg framføre oss, og eg veit ikkje kor mykje Streiff toler. Eg vil ikkje sprenge han. Ikkje enno.

Etter ein dryg time er eg ved grensa, og over Sverige ligg svarte skyer. Yr har meldt sol heile dagen, men yr er jo ikkje til å stole på. Svenskevegen endar i ei skråning av stein, og dei siste 200 metrane mot tollstasjonen må eg følgje sykkelvegen, ein grov grusveg. Eg uroar meg for bakdekket og er letta når Streiff får plan asfalt under hjula. No er eg spent, kjenner eg, kva vil skje? Vil nokon forsøke å stanse meg? Eg har lese meg opp på forskriftene og er førebudd på å måtte argumentere meg inn i landet.

På ein campingstol utanfor tollstasjonen sit ein politimann. Han pratar i telefonen, ser eg, og eg køyrer bort, stansar, slår av motoren og ropar:

– Unnskyld?

– Du kan ikkje stå der, seier han bryskt og reiser seg.

– Men eg berre lurer...

Han roper til ein kollega:

– Få han der til å flytte seg! Han kan ikkje stå der!

Han set seg ned igjen, og mobilsamtalen held fram. Ein ung politimann kjem ut av ei gråmåla metallbu, han smiler, takk og pris, og seier høfleg at eg ikkje kan parkere der. Eg forklarer at eg ikkje skal parkere her, eg skal til Sverige, og lurer på korleis eg kjem meg dit?

– Då må du ut på E18, seier han.

Ikkje eit ord om at det ikkje er lov å krysse grensa, han har tydelegvis lese seg opp.

– Er det lov å køyre på motorvegen?

– Det er den einaste vegen over grensa. Alternativet er å køyre ein time nordover og krysse over der.

Eg forklarer at Streiff går i berre 40 kilometer i timen, og han seier at då vil det nok ta meir enn ein time, og det lettaste er nok å køyre ut på E18. Det er faktisk lov akkurat her, seier han, og så er det knappe 100 meter til Sverige.

– Men korleis reglane er over der, veit eg ikkje, men eg kan godt google for deg?

– Nei, eg tek sjansen.

– Det er på eige ansvar, seier politimannen.

Eg køyrer ned til E18, ser meg til begge sider, slepp eit vogntog forbi, blinkar meg ut og vrir gassen så langt han går. Herre min skapar, så treig Streiff er, og det blir ekstra merkbart på motorvegen, men langsamt nærmar eg meg riksgrensa, det er som ein sakte film, men så er eg der, og eg stansar opp. Eg leitar fram mobilen, tek eit bilde, sjekkar spegelen, eg likar det eg ser, ingen bilar, eg vrir om gassen, og med eit langsamt drag, er eg i utlandet.

Eg har bekymra meg litt for det svenske politiet. Vil dei seie noko? Eg ser ingen. Straks over grensa tar eg av frå E18 ved fyrste høve og kjem inn på ein mindre veg. Kor fører han? Ein bil står rygga inn på ein parkeringsplass, ein Volvo, sjølvsagt, og inne bak dei sota vindauga ser eg eit ungt par. Kva i all verda gjer dei her? Er det noko muffens? Eg køyrer inntil, signaliserer med handa at eg har eit spørsmål, og sjåføren, med cap på hovudet, trykker ned glaset.

– Ursäkta, seier eg, men om eg følgjer denne vegen, kjem eg då til Töcksfors?

– Jajamänsan, svarer han blidt. – Det är lite längre än E18, men du kjem fram.

Så underleg. Eit anna land, eit anna språk, ei annan historie, eit anna lynne.

Berre på grunn av denne grensa.

Töcksfors ligg der E18 kryssar Dalsland-kanalen, som er rakaste vegen mellom Oslo og Stockholm. Men no ein liten omveg: Følgjer ein vatnet Töck nordover, kjem ein til Elovsbyen, og i 1909, altså fire år etter unionsoppløysinga, blei Oscar Andersson fødd der, på garden Myra. Han flytta etter kvart til Göteborg og fekk jobb i Philips. Og i desember 1934 laga han den fyrste elektriske julelysestaken, ja, slike sjuarma lysestakar som står i vindaugskarmar over heile Norden. Andersson kunne blitt grunnrik, men tok dessverre aldri patent på oppfinninga.

I 1996 tok dottera Nancy den originale julestaken med seg til Nordiska Museet i Stockholm, og der blei han motteken med begeistring. Oscar fekk diplom for utmerkt design, før han døydde i oktober same år, 87 år gamal. Dette er nemnt som eit døme på svensk kløkt og skaparevne. Slikt har dei mykje av, svenskane.

I 2005 kom sjølvaste kong Carl XVI Gustaf på besøk til Töcksfors, og det var ei storslått hending, for der hadde det knapt vore kongelege sidan 1716, då Karl XII rei gjennom for å erobre Noreg. Så kva var det som fekk kong Carl Gustaf til å køyre heile vegen frå Stockholms slott til Töcksfors ein regntung novembertysdag i 2005? Jo, han skulle opne julesalet på Olav Thons nye kjøpesenter, 45 butikkar over 28.000 kvadratmeter, eller seks fotballbanar. Det er mykje butikk for dei 1260 innbyggjarane i Töcksfors og omland. Carola song, DDE spelte, og kungen talte:

– Låt oss hoppas att detta blir en mötesplats för svenskar och norrmän, och att den kommer att stå för goda mänskliga relationer.

Det er ikkje mange bilane på parkeringa denne tysdagen, og eg har nær sagt heile kjøpesenteret for meg sjølv. Eg har skrive handleliste, og ho er kort: snus, bacon, brød, egg, totaktsolje, og no skriv eg også opp bensinkanne. Streiff er tungt lasta, og det merkast på bensinforbruket. Eg har brukt ein halv tank allereie, og sidan det er grisgrendt i Värmland, og truleg langt mellom bensinstasjonane, vil eg sikre meg med ekstra drivstoff. Snus skal vere effektivt mot korona, hevdar svenskane. «Svenskt snus skyddar mot Corona», skreiv Expressen, «kan användes som behandling». Klart eg må ha snus. Brød sel dei tydelegvis ikkje på senteret no under koronapandemien, og egg sel dei berre i tolvpakningar, og det har eg ikkje plass til. Men eg kjøper ein pakke ölkorv med mild ostsmak. Dei kan vere gode å maule på når blodsukkeret er lavt. På Biltema kjøper eg ei raud femliters bensinkanne og eit klistremerke med svensk flagg. Og på veg ut glefser eg i meg ein dobbel baconburgar på Burger King. Eg er mett, og eg er klar.

Ack, Värmland du sköna, du härliga land, du krona bland Svea rikes länder. Alt etter nokre få kilometer inn i det skogkledde Värmland, kjenner eg den fyrste regndråpen. Så ein til, og snart auser det ned, og eg seier det igjen: Yr er ikkje til å stole på! Eg svingar inn på ein utkøyrsel for å ta på meg regnklede. Når eg køyrer vidare, piskar regnet mot andletet, store vogntog fossar forbi og vinddraget får Streiff til å vingle. Det er uansvarleg å køyre på E18, men det er inga annan veg før eg kjem til Årjäng. Dit er det 23 kilometer. 19 korte minuttar med bil, ei æve med Streiff. Det begynner å bli kaldt.

Klokka har alt bikka fire då eg køyrer inn i Årjäng. Regnskuren har gitt seg, og sola bryt gjennom skydekket. Eg fyller opp tanken og bensinkanna og køyrer ned til Ica, der eg finn egg og brød. Det er ikkje lett med brød, for bake brød kan ikkje svenskane. Det er stort utval, men det er oppskorne brød, og alle veit at ein nasjon som sel oppskorne brød, er ein nasjon utan brødkultur. I Skavlan-redaksjonen et svenskane aldri brødmat til lunsj, dei skal ha varm mat. Eg vel eit bakat på 100 % rågmjöl, og haldbart i 14 dagar (!).

Planen er å køyre ned mot Åmål, som ligg ved Vänern, der eg vil overnatte denne fyrste natta. For å kome dit, må eg ta fylkesveg 172 sørover mot Bengtsfors, og ein eller annan plass før Bengtsfors må eg svinge austover mot Åmål. Men kor begynner 172? Eg skjøner meg ikkje på det vesle kartet på mobilen, og må spørje nokon. To karar står og pratar utanfor Ica. Eg går bort, seier ursäkta, og forklarer at eg skal til Åmål.

– Åmål? Då måste du följa E18, seier han eine.

– Men eg har scooter, og vil helst ikkje køyre motorvegen.

– Du køyrer kva? spør han.

Eg nikkar mot Streiff, og han seier «ah, moped». Nei, eg gidd ikkje forklare skilnaden.

– Skal du til Åmål, må du følgje E18 til Rudsbyn og svinge av der, gjentar svensken.

– Kva med 172?

– Ett-hundrade-och-sjutti-två? Nej, det är e-arton som gäller, slår han fast, og han vender seg mot kompisen, ferdigsnakka.

Eg blir rådvill. Eg sjekkar kartet på mobilen ein gong til og ser jo at 172 går sørover i retning Åmål. Eg vil absolutt ikkje ut på motorvegen igjen. Eg startar opp, køyrer rundt i Årjäng, styrer mot E18, men så ser eg skiltet som visar 172 mot Åmotsfors. Ha! Jo, ein skal lytte til kjentfolk, men ikkje alltid.

Nei, kva eg tenkte på det eg køyrde gjennom dei värmlandske skogane? Det var fyrst og fremst ei glede av å vere undervegs, gleda over at grensepasseringa gjekk så greitt og at sola igjen skein, gleda over å ha funne ein veg med mindre trafikk. Ein og annan bil suste forbi, men eg kjende meg trygg her på 172. Eg kjende også på ei glede over ikkje å vite kor dagen ville ende. Og i ettertid har eg tenkt: Men sola, då, Opedal, tenkte du ikkje på at sola som går ned i vest, var på feil side?

Det er fyrst etter ein time at eg skjøner at eg er på ville vegar. Eg har køyrt åtte–ni kilometer og kjem til eit vegkryss, og på skiltet står det Arvika. Arvika?! Eg sjekkar kartet på mobilen, zoomar inn med fingrane. Pokker! I staden for å ta 172 sørover mot Bengtsfors, har eg køyrt nordover mot Åmotsfors. Eg er på veg vekk frå Åmål og Vänern. Skal eg snu? Eg ser på kartet igjen. Nei, det orkar eg ikkje, eg kan ikkje køyre heilt tilbake til Årjäng, klokka er halv seks, eg når aldri Åmål i kveld uansett.

Eg held fram mot Arvika, men å fjerne seg frå det opphavlege målet er ein mental nedtur, og no kjenner eg òg på verk i ryggen.

Gleda og overskotet blir erstatta med uro. Ei uro for at det skal begynne å regne, ei uro over at eg ikkje veit kor dagen vil ende. Heile tida må eg stanse for å sjekke kartet på mobilen, og det høyrest enkelt ut, men det er ein heil prosess. Fyrst stanse, så av med hanskane, ta telefonen ut av brystlomma, slå inn koden, finne kartet, trykke meg inn. Og så alt i motsett rekkefølgje. Eg fingrar inn på skjermen, det er langt til Arvika, men der, om ein kilometer eller så, ser ein liten veg som går sørover. Den skal eg ta!

Eg er i dei djupe skogane no, og ristar sørover på ein grusveg, og her er ikkje folk, og eg lurer på kva eg skal gjere om Streiff bryt saman. Eller om han punkterer! Han er skapt for brustein i Roma, ikkje for svenske grusvegar, og for å skåne bakdekket, køyrer eg seint, og eg svingar utanom søyler og grov grus. Klokka går fort no, ho er kvart over seks, ho blir halv sju, eg burde lagt meg til, ho blir kvart på sju, men eg kan ikkje leggje meg til her, midt i skogen, eg er så vidt komen over grensa, og kor skal eg eventuelt slå opp teltet?

Det lysnar i skogen. Eg ser eit raudt hus, ei løe, og i vegkanten står ei gråhåra dame i joggebukse med ein cocker spaniel i band. Eg stansar, ho ser redd ut, eg slår av motoren, tek av meg solbrillene, spør venleg kor denne vegen fører meg.

– Om ein kilometer kjem du til ein trekorsväg, og tek du åt höger, kjem du til Årjäng.

– Det er der eg kjem frå. Har eg køyrt ein omveg?

– Om du kjem från Årjäng, har du det, ja. Tek du til vänster, kjem du til Glava.

Eg tek til venstre, sjølvsagt gjer eg det.

Klokka er nær ni når eg kjem til Sölje Camping, der eg får leige ei lita gul hytte ved Stora Lesjön. Eg har køyrt nær 15 mil, ser eg. Fem av dei var unødvendige. Noko må gjerast. Eg har ikkje tid til slike omvegar.

Då rekk eg aldri fram.

Hallgeir Opedal

Framhald neste veke