Kunnskap
Bestevenn
Huskatten kan bli venn med menneske, men er av natur ein einstøing med lite tolmod for krevjande sosiale fellesskap.
Foto: Gorm Kallestad / NTB
Aggresjon og evne til å gjere vald mot andre er karaktertrekk vi deler med alle andre dyr vi kjenner. Sjimpansar, som vi lenge trudde var fredelege planteetarar, viste seg å drive med brutale overfall på nabogrupper, og dei kunne då finne på å drepe og ete ungane deira.
Her er det lett å sjå likskapen med oss menneske. Den typen sosial kontakt som vi kallar vennskap, har vi likevel sett på som noko særskilt for vår eigen art.
Vennskap er viktig
Forskarar har no byrja å sjå nærare på sosiale relasjonar mellom dyr, og det dei finn, er litt overraskande. Dei nevrologiske og åtferdsmessige mekanismane som ligg til grunn for danning av menneskelege parforhold og vennskap, er til stades hos ei lang rekkje artar i heile dyreriket, frå primatar og hundar til kval, kyr og fisk. Enkelt sagt: dyr har vennar – nett som vi menneske.
Vennar er definerte som dei individa vi har oftast og mest positiv kontakt med, begge partane tek initiativ til kontakt, og samhandlinga er ikkje knytt direkte til utveksling av ei teneste mot ei anna.
Dei vennskapsbanda vi har til nær familie, er på eit vis biologisk bestemte, men vennskap med andre utanfor familien kan vere like kjenslesterke og viktige. Vi veit at nær kontakt og godt samarbeid med andre menneske gjer at vi opplever mindre stress og uro, har større suksess både på jobb og i privatlivet og lever lenger.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
