Teknologi
Elektronisk papir
E-bok-appar for ulike plattformer anno 2012.
Illustrasjon: Per Palmkvist Knudsen / Wikimedia Commons
I påska er det kriminalromanar som gjeld. Skituristane dreg med seg tjukke romanar om drap og politifolk som slit med ekteskap og alkoholisme. Eller slik er det vel ærleg talt ikkje lenger. Folk les krim i påska, men dei ber ikkje med seg tunge bøker på fysisk papir.
No har nemleg svært mange eit lesebrett. Dette er ei datamaskin som er spesiallaga for å lese digitale bøker, eller e-bøker. Når litteraturinteresserte les om ei ny bok, kan dei kjøpe boka digitalt og laste ho ned, eller dei kan låne ho på det digitale folkebiblioteket, som også låner ut e-bøker.
Lesebrettet er lett, men kan likevel få plass til heile biblioteket ditt. Du får kanskje ikkje den same fysiske kjensla og lukta som frå ei trykt bok, men kva gjer du ikkje for å få plass til ei ekstra flaske raudvin i ryggsekken.
Smarttelefonar og nettbrett har rett nok programvare som gjer det mogleg å lese e-bøker, men det er ikkje heilt komfortabelt å lese bøker på denne måten. Lyset i skjermen kjem frå ledlys som ligg bak skjermen og har ein stor komponent av blått lys. Dette er ikkje så gunstig om kvelden rett før ein skal leggje seg og sove. Blått lys stimulerer nemleg hjernen og gjer at ein vaknar til. Om du les Jo Nesbø på senga, er det ikkje sikkert det er spenninga som held deg vaken, det kan vere det blå lyset som kjem frå leseapplikasjonen.
Lesebrett hermar på mange måtar etter boka. Det nyttar lys frå omgjevnadane for at vi skal kunne sjå kva som står skrive, og då vert blålysproblemet mindre. Lesebrettet har det vi kallar elektronisk blekk, som kan skape svart skrift på kvit bakgrunn. Kontrasten mellom svart og kvitt, i tillegg til at ein ikkje har lys frå bak skjermen, gjer leseopplevinga mindre slitsamt for auga. Godt gammaldags papir har sjølvsagt òg denne eigenskapen, og dette er ein av grunnane til at vi enno ikkje har slutta å bruke det.
Skjermen i eit lesebrett nyttar elektronikk, optikk og kjemi i ei salig blanding. Tre viktige lag sørgjer for ulike delar av verkemåten. Øvst ligg eit trykkskjermlag. Om dette er godt laga, kan det brukast til å teikne med elektronisk blekk. ReMarkable, eit norsk selskap, har laga elektroniske blekkskjermar som er til å ta notat på.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
