Reportasje
Grushaughoroskopet
TROJA: I ruinane av den halvmytologiske trojanarkrigen kan ein, om ein tolererer litt pompøsitet og fiasko, freiste lese si eiga krigerske tid i lys av ei gammal.
Vel bevarte restar av trojansk daglegliv, handel, gudsdyrking og smart byutvikling.
Foto: Ida Lødemel Tvedt
Frå dekk på ferja over Dardanellane såg vi teksten i fjellet: «Dur Yolcu!» – «Stans, reisande!» Vi var midtfjords i sundet som skil Europa frå Asia nordvest i Tyrkia, på veg mot ruinane av Troja. Under utropet i fjellsida stod det: Utan å vite det trakkar du no på jorda der ein epoke gjekk under.
Inskripsjonen var eit minnesmerke over slaget om Gallipoli i første verdskrigen, henta frå eit tyrkisk dikt. «Bøy deg ned og lytt», fortset diktet, «på denne vesle haugen dunkar eit fedrelands hjarte.» Teksten er kjent for tyrkarar flest, og minner flyktige reisande om å senke farten, ikkje berre rase forbi og loggføre erfaringa, men å stoppe opp og tenke over forholdet mellom dei sjølve og det dei lærer om. Sigerherrane og dei slegne, offer og angripar, politikar og turist, alle blir oppmoda om å bli medvitne posisjonen dei ser krigsminna og krigsvisjonane sine frå. Eg antok i alle fall at noko slikt var poenget. Det kan hende eg las for mykje inn i det.
Utanom krigsminnetematikken hadde skrifta i fjellet ingenting å gjere med reisemålet vårt. Vi var på veg til den arkeologiske utgravingsplassen der ein meiner å ha funnet det forjetta Troja, også kjent som Ilion, scena for verdas mest kjende krigsdikt.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
