Essay
Kyproskomplekset
LIMASSOL: Det finst ein by på sørsida av Kypros som er full av russarar og ukrainarar. Der forstår ein «kyprosproblemet» i lys av Ukraina-krigen, og omvendt.
Den russisk-ortodokse kyrkja i Limassol ligg lysande på ei høgd utanfor byen. Kyrkja er flunkande ny og svært påkosta – og stengd.
Foto: Ida Lødemel Tvedt
Ein appelsin losna frå ei grein og trilla ut i bassenget. Der snurra han rundt sin eigen akse, som om han kava mot dei nye omstenda, før han gav seg over, stilna og blei liggande å duppe, som ein solbrend sexturist. Den raske ferda frå å vere «frukt på grein» til «ført på villspor av krefter større enn seg sjølv» til «forsona med ny skjebne som søppel» levandegjorde appelsinen. Brått såg han menneskeleg ut.
Eg sat ved vindauget i eit shabby hotell på hjørnet av Persefonis-gata og såg uvêret herje i palmane. Det regna på svømmebassenget og den tragikomiske appelsinen. Heisen i lobbyen laga gnistrelydar. I tåka kunne eg ane Middelhavet, og der ute i dei omstridde farvatna lynte det mellom tankskipa. Då det letta, rista eg av meg ei pretensiøs freisting til å skrive ein eksegese om koplingar mellom frukt og fall, frå oldtidsmytane, via Bibelen og populærkulturen, til eiga levd erfaring. Eg vende meg vekk frå teoriane om dei alt fortalde forteljingane, tilbake mot teikna som tilsynelatande er mindre tukla med, dei som er domenet til journalisten, ikkje akademikaren. Eg gjekk Limassol på tvers, for liksom å forankre meg i den materielle røynda og historia slik ho ser ut til å utspele seg der. Først som tragedie, så som farse, så som meiningslaus kritikk.
Limassolograd eller Middelhavets Moskva, blir han ofte kalla, den nyrike byen på den gresk-kypriotiske sørsida av Kypros, der éin av fem er russarar. Stemninga var verkeleg påtakeleg russisk langs stripa, med pelsforretningar og diamantar i butikkvindauga og open fattigdom i etasjane over. Overalt stod skjelett av halvbygde hotellkompleks. Dei ferdigbygde hadde episke og mytiske namn som Odysseia, Ajax Hotel, Royal Appolonia og Olympic Residence. Eitt gjorde det enkelt for seg og heitte berre Symbol.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
