Kunnskap
Lamming
Eit lam har nett kome til verda.
Foto: Lise Åserud / NTB
Lyse vårnetter er tida for lamming og nattevåk, og det er ei hektisk og herleg tid på sauegardane. Noko av dei finaste minna frå åra som praktiserande dyrlege fekk eg som helgevikar i Vesterålen, der eg i dei lyse vårnettene tidleg på 1990-talet køyrde frå gard til gard i det opne og vakre fjordlandskapet.
Mitt første keisarsnitt gjorde eg i sauefjøset hos eit gamalt ektepar i nærleiken av landbruksskulen på Kleiva. Pasienten var ei vaksen og frisk søye, men lamminga hadde vara i snart eit døgn, og det eine lammet var tydelegvis daudt, der det låg tverrsides og sperra framdrifta for fødselen til både seg og det andre lammet som låg innafor.
Eg klipte og raka bort ull på venstre flanke, desinfiserte, bedøvde og skar inn gjennom hud, muskelvev og bukhinne – for langt fram viste det seg, då eg brått stod med halve neven inne i vomma på sauen. Sveitten rant ned langs naseryggen, eg sydde vomveggen med lambert-sutur og jobba meg attover mot livmora.
Sauen sokk litt i hasane og ville leggja seg ned, innmaten byrja å dytte seg fram og ut i friluft.
Kjerringa på garden gav opp. «Nei, det herran går ailler godt», konstaterte ho dystert og byrja å fôre dei andre sauane med tørrhøy. Grasfrø og lette strå sigla gjennom lufta og klistra seg til dei fuktige, bleikrosa organa som ikkje ville vere inne i sauemagen. Til slutt berga vi likevel både sauen og det friske lammet, og det var tid til lefse og ein kopp glovarm kokekaffi i små, rosemønstra porselenskoppar inne på kjøkenet.
Saueavl
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
