Noko om vatn, fargar og nynorsk

For å skjøna dette lyt du fara til fjells med nynorske skrifter. Du må flakka omkring i høgfjellet og lesa av di du vil skriva. Fraa Byen det berer: Eg fer frå Oslo og kjem fram til Eidsbugarden ved vestenden av Bygdin etter rundt rekna 27 mil på vegen. Eg reiser frå sentrum til periferi, frå bokmålsvelde til eit herad med nynorsk som styrings- og skulemål. Vinjerock vert arrangert her om somrane no.

Nede ved innsjøen er det konstant påskeøystemning: Der står ei røseleg steinbyste til minne om A.O. Vinje. Ho vart gjord av bilethoggaren Ståle Kyllingstad og avduka i 1968. Hit pla Vinje ro i si tid, over Bygdin, til den enkle hytta si, som framleis står. Alt dette lyt vera velkjent. «Alt» ved Vinje – dikt og songar, avisa Dølen, essayistikken – er obligatorisk kunnskap dersom du skriv nynorsk i vaksen alder. Eg har Ferdaminni klårt føre meg som mentale bilete, form og innhald. Like eins medvitet om at eg har valt å skriva annleis enn det store grosset av nordmenn. Og difor må lesa skrifter som på ymist vis klårgjer kva den nynorske skriftkulturen er, kan vera, kunne ha vorte.

Eg har klede og anna utstyr med namn. På fjellskorne mine står det «Glittertind», på Norrøna-buksa «Falketind», fjellet der Vinje såg føre seg at ånda hans slo opp ein heim. Den mørkegrøne sekken min har ei lys treramme attanføre, ikkje blankt aluminium, og oppi: alt eg treng for å skriva. Eg vil så å seia gå djupare inn i den nynorske skriftkulturen her, til kjeldene. Såleis har eg med doktoravhandlinga til Gustav Indrebø: «Norske innsjønamn i Upplands fylke» (ferdig i september 1923, kom ut i 1924 og var emne for doktordisputas 11. september 1925).

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare