Reportasje
Omvegen til Columbiaelva
Fjerne slektningar av den norske atlanterhavslaksen har tatt seg til rette i elvene våre og gitt oss napp ingen har bede om.
Celilofalla i Columbiaelva var som skapte for laksefiske med dei tradisjonelle metodane til stammefolka i området. Dei store fangstane gjorde også Celilo til eit handelssenter der det blei omsett varar frå store delar av Nord-Amerika. Lagnaden til fossen og fisket der kjem vi tilbake til.
Arkivfoto: Sean Linehan, NOS, NGS.
Dei beste historiene om stillehavslaks finn vi i og ved Stillehavet. Kva skjedde med den viktigaste lakseelva i verda då dei kvite fann vegen og trong fisk, land, tømmer og kraft for å gjere USA til USA? To hundre år etter må vi først finne ho.
Sommaren 2022 fekk eg napp. Etter to tiår i eit fagblad som skriv om og også hentar dei fleste lesarane sine frå fiskeri- og havbruksnæringa, var det på høg tid. Endelause artiklar om lovande eksportmarknader, luseproblem og størkna konfliktar. Tida var inne for nye inntrykk og heilt nye fiskehistorier. Så eg sikta inn Trøndelag og svinga av ved Grong, der E6 møter Namsen. Norskare blir det ikkje. Ved midnatt kunne eg og barndomskamerat Kjetil skyve båten ut. Med på ferda var stonga eg arva av far min, og lenge var det fiskeoppleving nok berre å la klenodiet peike opp i julinatta. Etter å ha stira på den same tuppen halvvegs inn i julimorgonen, tenkte eg meir på søvn enn på laks. Men så skjedde det.
Snellebremslyden varsla ekte saker. Eller kunne eg vere viss på det? Så seint som under kaffirasten ved Dovre hadde eg lese om den nye plaga. Pukkellaks. Han høyrde jo verken til i Atlanterhavet eller norske elver. Like fullt stima dei inn, herja, yngla og rotna. Ryggpukkelen dei får i elvefasen, kan ikkje vi atlanterhavslakseelskarar karakterisere som anna enn stygg.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.