På jakt etter ¿gamle forteljingar
Fjordisen ligg tjukk innover Bowdoinsfjorden. Ti polarhundar spring tappert og taktfast framfor sleden min. Me er på veg inn til staden Eivind Astrup hadde den trøblete overvintringa frå 1893–94, då han for andre gong var med Peary på ekspedisjon til Grønland.
På veg inn i Bowdoinsfjorden – for å finne Robert Pearys gamle overvintringsstasjon Anniversary Lodge.
Foto: Stein P. Aasheim
Det er siste halvdel av mai, men det er lenge til våren kjem til desse breiddegradene. Me starta ekspedisjonen med ei veke i Qaanaaq, på det nordlegaste hjørnet av Vest-Grønland. Ingen andre stader i verda har mennesket klort seg fast på høgare breiddegrader enn her, kor dei såkalla «polareskimoane» bur. Og det var desse folka Eivind Astrup skreiv om med kjærleik i boka Blant nordpolens naboer frå 1895.
Han hadde reist inn og ut i desse store fjordane saman med inuittane. Han observerte korleis dei levde og overlevde. Han skreiv om skikkane deira, om trua og myteforteljingane. Han laga til og med ei ordliste frå språket deira. Før Astrup publiserte boka, hadde omverda liten kunnskap om dette folket og kulturen deira. Skotske kvalfangarar hadde rett nok hatt ein del kontakt og drive varebytte med dei innfødde, men kulturformidling var dei ikkje særleg opptekne av.
Ytste nord
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
