Historie
Sirenesongen til yttergrensene
James Cook vart lokka ut på livsfarlege ferder til verdsens ende; målet til Cook var å fara «farther than any other man has been before me».
Illustrasjon: Björk Bjarkadottir
Duskregn, sein ettermiddag, London, midt i sentrum: Big Ben, parlamentet, T-banestasjonen Westminster. Der tek eg District Line i austleg lei, meir eller mindre langsetter Themsen. Eg skal til stasjonen Mile End. Eg kjem opp i dagen; gryande kveldsmørker og elektrisk lys. Eg går vestetter Mile End Road. Framom The New Globe Hotel, over ei bru over stilleståande kanalvatn, eg passerer eit tidlegare walisisk kalvinistisk metodistisk (sic!) kapell, eg kryssar Globe Street, eg kjem framom ei drikkefontene med religiøs tekst frå Bergpreika («Sæle dei som er reine i hjarta! Dei skal sjå Gud»), eg går framom kafear, spelesjapper, reisebyrå, pubar, teater, kyrkjer, restaurantar, kinoen Genesis, før eg til sist kjem dit eg heile tida skulle: 92 Mile End Road.
Huset som stod her, er rive. Adressa viser til ein vegg av murstein. På denne veggen står det ei offisiell minneplate frå 1970. Eg les at «On this site stood a house occupied for some years by CAPTAIN JAMES COOK, R.N., F.R.S.» etterfylgd av livslengda hans, 1728–1779, og dei forklårande orda «Circumnavigator and Explorer». Avstyttingane etter etternamnet hans tyder Royal Navy og Fellow of the Royal Society.
Korfor fara hit? Jo, av di James Cook alltid har fascinert meg, ikkje minst i guteåra. Då var det å samla på frimerke i vinden, og eg var ein hund etter frimerke som sveiv om og skildra Cook og ferdene hans. Den gongen, for lenge sidan no, laut eg skumlesa katalogane til Stanley Gibbons i London – «the home of stamp collecting» – der kunne eg finna det eg var på jakt etter. Somme Cook-frimerke kjøpte eg derifrå. Andre fekk eg tak i når eg sende barnlege bønebrev (med internasjonale svarkupongar) til postkontor i heile verda. Særleg i Stillehavet, som Cook saumfór på tre namngjetne og årelange ferder det siste tiåret han levde. Smått om senn hyste samlinga mi frimerke frå Cook Islands, Gilbert Islands, New Zealand, Niue, Norfolk Island, Tonga, Tuvalu og andre fjerne himmelstrok.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
