Tyrkia, Sverige og Nato
Nato-landet Tyrkia skremmer med å nekta Sverige medlemskap i militæralliansen. Ordninga med at alle vedtak i Nato skal vera gjorde med felles samtykke, krev sjølvsagt at alle medlemene er rasjonelle og til å stola på.
Det er ikkje Tyrkia. Ei idiotisk brenning av Koranen utanfor den tyrkiske ambassaden i Stockholm, av ein svensk-dansk ekstremist, gjer no at Tyrkia på nytt seier nei til at Sverige kan verta medlem.
Eit av føremåla med Nato er å «fremja demokratiske verdiar». (Det må vi halda fast ved, sjølv om bombinga av Libya var eit alvorleg mistak.) Ein av dei viktigaste føresetnadene for demokratiet er ytringsfridom – som sjølvsagt også må gjelda ytringar vi ikkje likar.
Men inntil vidare kan altså Sverige, eit demokratisk velfungerande land i Vest-Europa, verta nekta medlemskap i ein organisasjon som har som føremål å verna om demokratiet, av eit autoritært regime i den same organisasjonen.
Ein kan jo lura på kvifor Tyrkia er med i Nato? Amnestys rapportar frå landet er trist lesnad. Det tyrkiske regimet er ansvarleg for alvorlege brot på menneskerettane. Tusenvis sit fengsla på grunn av urettvise skuldingar om «terrorverksemd», og det er stadige nye rettssaker mot menneskerettsaktivistar. Samstundes fører Tyrkia krig mot kurdarane nord og aust i Syria, utan at Nato tydeleg og kraftfullt har protestert.
Men Tyrkia er strategisk plassert, og Vest-Europa treng ein buffer mot ukontrollert innvandring, difor har tyrkarane taket på Nato. Den situasjonen veit president Erdogan å utnytta.
Det Sverige og Nato kan vona på, er at Erdogan berre driv eit spel for å vinna valet til våren. Med alle dei problema landet har, treng han å stå fram som ein sterk nasjonal leiar med stormaktsambisjonar. Men det er uansvarleg å driva eit slikt spel og nekta Sverige Nato-medlemskap når Europa er i ein så alvorleg
situasjon som i dag.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Nato-landet Tyrkia skremmer med å nekta Sverige medlemskap i militæralliansen. Ordninga med at alle vedtak i Nato skal vera gjorde med felles samtykke, krev sjølvsagt at alle medlemene er rasjonelle og til å stola på.
Det er ikkje Tyrkia. Ei idiotisk brenning av Koranen utanfor den tyrkiske ambassaden i Stockholm, av ein svensk-dansk ekstremist, gjer no at Tyrkia på nytt seier nei til at Sverige kan verta medlem.
Eit av føremåla med Nato er å «fremja demokratiske verdiar». (Det må vi halda fast ved, sjølv om bombinga av Libya var eit alvorleg mistak.) Ein av dei viktigaste føresetnadene for demokratiet er ytringsfridom – som sjølvsagt også må gjelda ytringar vi ikkje likar.
Men inntil vidare kan altså Sverige, eit demokratisk velfungerande land i Vest-Europa, verta nekta medlemskap i ein organisasjon som har som føremål å verna om demokratiet, av eit autoritært regime i den same organisasjonen.
Ein kan jo lura på kvifor Tyrkia er med i Nato? Amnestys rapportar frå landet er trist lesnad. Det tyrkiske regimet er ansvarleg for alvorlege brot på menneskerettane. Tusenvis sit fengsla på grunn av urettvise skuldingar om «terrorverksemd», og det er stadige nye rettssaker mot menneskerettsaktivistar. Samstundes fører Tyrkia krig mot kurdarane nord og aust i Syria, utan at Nato tydeleg og kraftfullt har protestert.
Men Tyrkia er strategisk plassert, og Vest-Europa treng ein buffer mot ukontrollert innvandring, difor har tyrkarane taket på Nato. Den situasjonen veit president Erdogan å utnytta.
Det Sverige og Nato kan vona på, er at Erdogan berre driv eit spel for å vinna valet til våren. Med alle dei problema landet har, treng han å stå fram som ein sterk nasjonal leiar med stormaktsambisjonar. Men det er uansvarleg å driva eit slikt spel og nekta Sverige Nato-medlemskap når Europa er i ein så alvorleg
situasjon som i dag.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.