Folkemusikk i industriminne

«Tre’e venda tel» var mottoet for det største folkemusikkarrangementet i Noreg i år. Mottoet speglar den noko krokete vegen denne landskappleiken har hatt: Fyrst skulle han ha vore arrangert i 2020, og så i 2021. Det tredje året – i 2022 – blei det endeleg mogleg å samla folkemusikkinteresserte frå heile landet.

For alle som har fylgt landskappleikane gjennom dei siste tiåra, var arrangementet på Rjukan eit særsyn: Hovudarenaen var Såheimhallen, ein enorm industrihall som blei bygd rett føre og under fyrste verdskrigen. Opphavleg stod det 35 Birkeland-Eyde-omnar inne i hallen. Dette var omnar som ved hjelp av ein ljosboge omforma nitrogen og oksygen i lufta til nitrogenoksidgass, som igjen blei brukt til å produsera kunstgjødsel. I 1991 ble hallen omgjord til idrettshall. Slik lokalet er utforma no, kan det romma 1200 menneske. Under fleire av tilskipingane sist helg var hallen fylt til siste plass.

Dahle-arven

Ikkje uventa var det folkemusikken i Telemark og særskilt i Tinn som stod i sentrum under kappleiken. Nokre steinkast frå staden der Landskappleiken gjekk av stabelen, ligg heimplassen til Knut Dahle, som levde frå 1834 til 1921. Knut Dahle var ein av dei store spelemennene i Telemark, nest etter Myllarguten. Gjennom heile livet var Knut Dahle oppteken av at spelet etter han måtte bli teke vare på. Han lukkast godt med det, og tradisjonen etter han lever i Tinn og i Telemark i dag.

Dahle-arven lever òg i den norske kunstmusikken. I 1888 skreiv Knut Dahle til Grieg og spurde om ikkje komponisten kunna skriva ned slåttane hans. Nokre år etter skreiv Johan Halvorsen ned 17 av slåttane, og dei blei utgangspunktet for fleire av klaverstykka som Grieg komponerte. Under kappleiken på Rjukan blei dette mint gjennom ein konsert i Såheimhallen der mellom anna Knut Buen spela hardingfele, og Håvard Gimse spela klaver.

Den rike kvedartradisjonen i Tinn, Vinje og i Setesdal blei også markert gjennom ein båttur på Tinnsjøen med den gamle ferja «Storegut». I si tid var «Storegut» ei av ferjene i sambandet mellom Rjukan-samfunnet og veg- og jarnbanenettet i Telemark. Førre fredag samla mellom anna Kirsten Bråthen Berg og Halvor Håkanes nesten 200 menneske på ferja for å feira kvedartradisjonen.

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare