Musikk
Føregangskomponisten
Erik Satie var ein kompromisslaus komponist.
Den franske komponisten Erik Satie (1866–1925).
Det er ikkje mykje klassisk musikk eg kan seia har treft meg så direkte som Saties særs stemningsskapande, elegante og minimalistiske piano- og orkestermusikk. Det er noko med den rike klangverda han klarar å skapa, gjerne ut ifrå enkle motiv og klåre melodiar, i kombinasjon med ofte heilt uventa, utradisjonelle akkordar og vendingar, som likevel kjennest så riktige.
Han er mest kjend for ein av sine fyrste komposisjonar, Gymnopédie No. 1, mykje brukt i både TV-seriar og i reklamesamanheng, men han har elles ein svær produksjon frå dei aktive åra sine. Han har også vore ein stor inspirasjon for andre komponistar, mellom andre både Claude Debussy, Maurice Ravel og John Cage, Phillip Glass og Carla Bley i seinare tid.
Komposisjonstalent
Erik Satie vart fødd i Honfleur i Normandie i 1866. Han fekk orgelundervisning i heimbyen som born, og seinare pianoundervisning av stemora då familien flytta til Paris.
Han byrja på konservatoriet i Paris alt tidleg i tenåra, men vart stempla som både lat og lite teknisk dyktig av sine tidlege lærarar, og vart kasta ut to gonger. Samstundes viste han eit stort komposisjonstalent, og byrja tidleg å publisera eigne stykke offentleg. Han kalla seg ikkje komponist, men «gymnopedist», eller «fenometograf» – ein som måler og noterer lyd.
Tidleg i tjueåra busette han seg i bydelen Montmartre i Paris og vart ein del av kunstnarmiljøet der. Han arbeidde mellom anna som kabaretpianist, samstundes som han heldt fram med å publisera musikk. Seinare vart han av økonomiske grunnar tvinga til å flytta til forstaden Arcueil, kor han budde og verka fram til han døydde i 1925.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
