Noregssoga med nye augo

I boka Det internasjonale gjennombruddet innfører Terje Tvedt ei heilt ny inndeling av dei politisk-ideologiske periodane i norsk historie. Det store straumskiftet skjedde etter hans meining omkring 1970. Inntil då hadde noregshistoria vore gjennomsyra av nasjonsbygginga, den demokratiske frigjeringa og ei sosialdemokratisering som vida ut folkestyret og sette velferda i høgsetet.

Dei politiske elitane i desse 150 åra vart fyrst juristane, seinare sosialøkonomane og endeleg dei profesjonelle politikarane i dei største politiske partia. Men i heile perioden før 1970 var nasjonalstaten den udiskutable nasjonale identiteten og berebjelken i den politiske ideologien.

Tydeleg brot

Men i ei tale i Slottsparken i 2016 presenterte kong Harald den nye og moderne versjonen av norsk identitet. Innanfor ei slik ramme spelar det inga rolle om ein likar Kari Bremnes eller trur på Allah eller Jesus eller ikkje noko, sa han. «Det er ikke alltid så lett å si hvor vi er fra, hvilken nasjonalitet vi tilhører. Det vi kaller hjem, er der hjertet vårt er – og det kan ikke alltid plasseres innenfor landegrenser.»

Ifølgje Tvedt stadfester tala til kong Harald korleis Noreg var blitt eit land der er multikulturalismen rår, og der alle folkegrupper, same kor dei kjem frå og kva religion eller livssyn dei held seg med, har rett til å krevje at landet er deira. Dette er eit av dei mest tydelege brota i norsk historie, seier Tvedt.

No gjekk draumen om nasjonalstaten som eit rom alle kunne seg kjenne seg heime i, opp i røyk. Tanken om den nasjonale fellesskapen som ein føresetnad for allmennviljen fordunsta. «Norske verdiar» som omgrep vart bannlyste frå skule, kringkasting og presse, fordi det kunne verke «ekskluderande» og «diskriminerande».

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare