Soge frå Sogn

Anne Karin Fonneland har skrive ei bok som tar utgangspunkt i livet til bestemora hennar, Ingeborg Kristine Havneraas, som vart fødd på 1880-talet. Romanen er dikta rundt Ingeborgs liv, frå ho er lita jente til ho giftar seg cirka 20 år gamal.

Forfattaren har brukt historiske kjelder i ei forteljing der det både er autentiske og oppdikta personar og hendingar. Boka skildrar bygdelivet rundt førre hundreårsskiftet i Sogn, først og fremst på Vangsnes og i Balestrand. Livet bestod av tungt kroppsarbeid frå morgon til kveld for både menn og kvinner. Kvinnelivet var dessutan ekstra stridt, med alle barnefødslane som tærte på kropp og sinn. Sjukdom råka og kverka både barn og vaksne. På denne tida var det heilt vanleg å døy av influensa og meslingar i tillegg til den lumske tuberkulosen. Mor til Ingeborg, Brita, er den personen som framstiller dette elementet tydelegast i boka.

Alvor og von

Fonneland har absolutt dette alvoret med, men legg likevel meir vekt på dei lysare og meir håpefulle sidene ved livet, naturleg nok, då det er den første delen av Ingeborgs liv vi får her. Vi følgjer ungjenta først heime på garden i det vesle samfunnet på Vangsnes. Om lag 15 år gamal får ho kome «ut i verda». Ferda går ikkje lenger enn til Sogndal, men opphaldet på «jentekurset» på det som i dag er kjent som Sogndal folkehøgskule, blir skilsetjande for Ingeborg. Ho kjenner det som at ho «blir opna sakte». Her får ho nye vener og låner og les mange bøker. Ingeborg er ei ungjente som hungrar etter meir kunnskap.

Impulsar utanfrå får ho også i Balestrand, som ho vitjar jamleg. Her er turistnæringa på fullt inntog. Både utlendingane og byfolka frå Bergen har andre skikkar og talemål. Balestrand er ein viktig plass for Ingeborg fordi det er der bestevenninna Lovise bur, ei jente som har eit litt vanskelegare utgangspunkt enn Ingeborg i livet: Ho er «uekte» barn.

Noko flatt

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare