Bok

Tre for glede, soge, helse og miljø

Ole Mathismoen veit å fornye seg, og Stig B. Hansen fotograferer nyansert og vakkert. Begge leikar dei med forteljinga slik at ho ofte spring i krokar der ein minst ventar det.

Gammalasken ved Halsnøy kloster i Kvinnherad er minst 550 år gammal.
Gammalasken ved Halsnøy kloster i Kvinnherad er minst 550 år gammal.
Publisert

Journalist i Aftenposten Ole Mathismoen og fotograf og biletsjef i same avis, Stig B. Hansen, har saman gjeve ut boka Trettitre norske trær og hva de har vært vitne til. Dei vel ut trea, plasserer dei omkring i landet vårt, fortel korleis det rislar i lauvet, syner korleis dei strekker opp kronene sine, kva namn treet ber, kva det har vorte nytta til, kva for insekt, fuglar og andre dyr som romsterer i holromma hennar, og kva for menneske som har fridd, elska eller gråte under treet.

Kulturhistorie

Trea fortel ofte kulturhistorie slik som den gamle eika på prestegarden i Krødsherad som Jørgen Moe dikta om, og som dinest vandra rett inn i kultursoga, litteratursoga og bygdesoga. Eika minner oss om den åndelege styrken vi treng når uvêret riv i oss og vi byrjar å tvile på alt.

Eit minne om Petter Christen Asbjørnsens er òg knytt til kronene på ei gammal eik, der han forlova seg med den unge, vakre Carolina Marianne. Men Carolina vart tvinga til å seie opp hopehavet med den unge studenten, og det hjelpte ikkje at Berte Tuppenhaug budde i nærleiken. Eika vert i dag kalla Asbjørnsen-eika, og Stig B. Hansen har fanga henne i blått og skimrande lys ein vinterdag på Romerike.

Dei to bokskaparane vandrar rundt i Noreg i notid og fortid som ein annan Aasmund Olavsson Vinje. Dei følgjer Henrik Wergeland som planta tre på Hovedøya, dei vitjar almetreet på Vollebæk, som Christian Magnus Falsen sat og såg på medan han skreiv utkastet til Grunnloven. Mathismoen og Hansen dreg også til Halsnøy i Hardanger for å fange opp det vakre, ruvande asketreet der folk i gamal tid skava av barken og kokte eit brygg som skulle hjelpe mot nyrestein, forstopping, smerter og gikt. I seinare tider har ein plukka lauv av asketreet og kokt det, fordi ein trudde avkoket kunne hjelpe mot kreft. Eg har sjølv høyrt til dei som i alle fall halveges trudde slikt.

Detektivarbeid

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement