Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Musikk

Kontroll og eleganse

Gamaldansmusikk som grensar opp mot kunstmusikken.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1878
20200117
1878
20200117

Gamaldans

Anders Grøthes ensemble:

Danser i gammel stil av Anders Sørensen og Ole Rønning

Aksent

Mannen bak plateselskapet Aksent, Håvard Svendsrud, held trufast fram med å gje ut gull frå arkiva. Denne gongen gjeld det NRK-opptak frå 1986 og 1990 med gamaldansmusikk av komponistane Anders Sørensen (1821–1896) og Ole Rønning (1907–1993).

Musikken ein nyttar når det skal dansast vals, reinlendar og liknande, kan vera så mangt: frå solistisk felespel som stilmessig kan ligga nær opp til det eldre slåttespelet, via mindre grupper (der ein gjerne skil mellom melodi og komp), til større ensemble der stemmene er arrangerte og utskrivne på notar.

Det me får høyra på denne plata, er den typen gamaldansmusikk som grensar opp mot kunstmusikken. Trekkspelaren Anders Grøthe (f. 1944) står sentralt som solist i alle dei 19 komposisjonane han har arrangert for ensemble av ulik storleik (mellom anna med medlemer frå Kringkastingsorkesteret), men oftast medverkar to trekkspel, varierande tal strykarar, klarinett og gitar/bass. Jamvel vibrafon vert nytta av og til.

Arrangementa er svært gjennomarbeidde, og melodiføring/motstemmer vekslar elegant mellom trekkspela og strykarane. Som dansemusikk er dette funksjonelt og ukomplisert, men når det gjeld presisjonsnivå og detaljrikdom grensar dette mykje til den klassiske musikken. Sjølv om komposisjonane er henta frå kvart sitt hundreår, kan det ikkje seiast å vera nemneverdig musikalsk utvikling frå Sørensen til Rønning. Medan den musikken som får mest merksemd hjå musikkhistorieskrivarane er den som representerer noko nytt, er det typisk at dei mest folkekjære musikarane/komponistane ikkje nødvendigvis søker det nye, men tek vare på det gode og gamle.

Sigbjørn Apeland

Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikk-
meldar i dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Gamaldans

Anders Grøthes ensemble:

Danser i gammel stil av Anders Sørensen og Ole Rønning

Aksent

Mannen bak plateselskapet Aksent, Håvard Svendsrud, held trufast fram med å gje ut gull frå arkiva. Denne gongen gjeld det NRK-opptak frå 1986 og 1990 med gamaldansmusikk av komponistane Anders Sørensen (1821–1896) og Ole Rønning (1907–1993).

Musikken ein nyttar når det skal dansast vals, reinlendar og liknande, kan vera så mangt: frå solistisk felespel som stilmessig kan ligga nær opp til det eldre slåttespelet, via mindre grupper (der ein gjerne skil mellom melodi og komp), til større ensemble der stemmene er arrangerte og utskrivne på notar.

Det me får høyra på denne plata, er den typen gamaldansmusikk som grensar opp mot kunstmusikken. Trekkspelaren Anders Grøthe (f. 1944) står sentralt som solist i alle dei 19 komposisjonane han har arrangert for ensemble av ulik storleik (mellom anna med medlemer frå Kringkastingsorkesteret), men oftast medverkar to trekkspel, varierande tal strykarar, klarinett og gitar/bass. Jamvel vibrafon vert nytta av og til.

Arrangementa er svært gjennomarbeidde, og melodiføring/motstemmer vekslar elegant mellom trekkspela og strykarane. Som dansemusikk er dette funksjonelt og ukomplisert, men når det gjeld presisjonsnivå og detaljrikdom grensar dette mykje til den klassiske musikken. Sjølv om komposisjonane er henta frå kvart sitt hundreår, kan det ikkje seiast å vera nemneverdig musikalsk utvikling frå Sørensen til Rønning. Medan den musikken som får mest merksemd hjå musikkhistorieskrivarane er den som representerer noko nytt, er det typisk at dei mest folkekjære musikarane/komponistane ikkje nødvendigvis søker det nye, men tek vare på det gode og gamle.

Sigbjørn Apeland

Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikk-
meldar i dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Foto: Helge Øgrim

På tomannshandFeature

Ein forskar kryssar sitt spor

Thomas Hylland Eriksen hylla mangfaldet og ville dekonstruere fleirtalet. Men fann han svaret på dilemmaa knytte til innvandring?

HelgeØgrim
Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Thomas Hylland Eriksen på scenen i Klingenberg kino i Oslo i april, der han heldt føredraget «Syv meninger med livet».

Foto: Helge Øgrim

På tomannshandFeature

Ein forskar kryssar sitt spor

Thomas Hylland Eriksen hylla mangfaldet og ville dekonstruere fleirtalet. Men fann han svaret på dilemmaa knytte til innvandring?

HelgeØgrim
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.

Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.

Alle foto: Svein Gjerdåker

ReportasjeFeature
Svein Gjerdåker

Soga om stølspurka

Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.

Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.

Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.

Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB

Meldingar
DagTuastad

Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza

Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.

Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.

Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.

Foto: Aurel Obreja / AP / NTB

Samfunn
Sofie May Rånes

Moldova i skvis

Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.

Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.

Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.

Skjermdump

Samfunn

Nyhende ifølgje TikTok

Barn og ungdom føretrekkjer TikTok som nyhendekanal. Der opererer ferske nyhendeprofilar side om side med redaktørstyrte medium og propagandistar.

Christiane Jordheim Larsen
Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.

Eit utval Tik-Tok-augneblinkar. Frå venstre Klassekampen-journalist Jo Røed Skårderud, som kallar seg Surjournalist, nyhendeprofilen Dylan «News Daddy» Page og Donald Trump som seier at han vil vurdere TikTok-forbodet.

Skjermdump

Samfunn

Nyhende ifølgje TikTok

Barn og ungdom føretrekkjer TikTok som nyhendekanal. Der opererer ferske nyhendeprofilar side om side med redaktørstyrte medium og propagandistar.

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis