Kontroll og eleganse
Gamaldansmusikk som grensar opp mot kunstmusikken.
Gamaldans
Anders Grøthes ensemble:
Danser i gammel stil av Anders Sørensen og Ole Rønning
Aksent
Mannen bak plateselskapet Aksent, Håvard Svendsrud, held trufast fram med å gje ut gull frå arkiva. Denne gongen gjeld det NRK-opptak frå 1986 og 1990 med gamaldansmusikk av komponistane Anders Sørensen (1821–1896) og Ole Rønning (1907–1993).
Musikken ein nyttar når det skal dansast vals, reinlendar og liknande, kan vera så mangt: frå solistisk felespel som stilmessig kan ligga nær opp til det eldre slåttespelet, via mindre grupper (der ein gjerne skil mellom melodi og komp), til større ensemble der stemmene er arrangerte og utskrivne på notar.
Det me får høyra på denne plata, er den typen gamaldansmusikk som grensar opp mot kunstmusikken. Trekkspelaren Anders Grøthe (f. 1944) står sentralt som solist i alle dei 19 komposisjonane han har arrangert for ensemble av ulik storleik (mellom anna med medlemer frå Kringkastingsorkesteret), men oftast medverkar to trekkspel, varierande tal strykarar, klarinett og gitar/bass. Jamvel vibrafon vert nytta av og til.
Arrangementa er svært gjennomarbeidde, og melodiføring/motstemmer vekslar elegant mellom trekkspela og strykarane. Som dansemusikk er dette funksjonelt og ukomplisert, men når det gjeld presisjonsnivå og detaljrikdom grensar dette mykje til den klassiske musikken. Sjølv om komposisjonane er henta frå kvart sitt hundreår, kan det ikkje seiast å vera nemneverdig musikalsk utvikling frå Sørensen til Rønning. Medan den musikken som får mest merksemd hjå musikkhistorieskrivarane er den som representerer noko nytt, er det typisk at dei mest folkekjære musikarane/komponistane ikkje nødvendigvis søker det nye, men tek vare på det gode og gamle.
Sigbjørn Apeland
Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikk-
meldar i dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Gamaldans
Anders Grøthes ensemble:
Danser i gammel stil av Anders Sørensen og Ole Rønning
Aksent
Mannen bak plateselskapet Aksent, Håvard Svendsrud, held trufast fram med å gje ut gull frå arkiva. Denne gongen gjeld det NRK-opptak frå 1986 og 1990 med gamaldansmusikk av komponistane Anders Sørensen (1821–1896) og Ole Rønning (1907–1993).
Musikken ein nyttar når det skal dansast vals, reinlendar og liknande, kan vera så mangt: frå solistisk felespel som stilmessig kan ligga nær opp til det eldre slåttespelet, via mindre grupper (der ein gjerne skil mellom melodi og komp), til større ensemble der stemmene er arrangerte og utskrivne på notar.
Det me får høyra på denne plata, er den typen gamaldansmusikk som grensar opp mot kunstmusikken. Trekkspelaren Anders Grøthe (f. 1944) står sentralt som solist i alle dei 19 komposisjonane han har arrangert for ensemble av ulik storleik (mellom anna med medlemer frå Kringkastingsorkesteret), men oftast medverkar to trekkspel, varierande tal strykarar, klarinett og gitar/bass. Jamvel vibrafon vert nytta av og til.
Arrangementa er svært gjennomarbeidde, og melodiføring/motstemmer vekslar elegant mellom trekkspela og strykarane. Som dansemusikk er dette funksjonelt og ukomplisert, men når det gjeld presisjonsnivå og detaljrikdom grensar dette mykje til den klassiske musikken. Sjølv om komposisjonane er henta frå kvart sitt hundreår, kan det ikkje seiast å vera nemneverdig musikalsk utvikling frå Sørensen til Rønning. Medan den musikken som får mest merksemd hjå musikkhistorieskrivarane er den som representerer noko nytt, er det typisk at dei mest folkekjære musikarane/komponistane ikkje nødvendigvis søker det nye, men tek vare på det gode og gamle.
Sigbjørn Apeland
Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikk-
meldar i dag og Tid.
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.