Tyrannisk kjærleik
Ensemble Les Surprises gjev oss heilhjarta tolkingar frå Purcells halvoperaar.
Presist, men litt kjølig: den franske barokkgruppa Ensemble Les Surprises.
Foto frå Facebook
CD
Henry Purcell, Daniel Purcell, John Eccles, John Blow, Jeremiah Clarke:
Tyrannic Love
Ensemble Les Surprises; dir: Louis-Nöel Bestion de Camboulas. Alpha 2020
Under kong Karl II av England og bror hans, Jakob II, som overtok trona i 1685, hadde Henry Purcell hendene fulle som hoffmusikar. Begge regentane var nemleg begeistra for fransk hoffseremoniell, der storfelt musikk spelte ei nøkkelrolle. Dette endra seg etter «den ærerike revolusjonen» i 1688–89, då Vilhelm III av Oranien og Maria II overtok. Desse protestantiske regentane kutta kraftig i hoffmusikken, noko som gjorde at Purcell dei siste leveåra vende skaparkrafta si mot teateret.
Skodespel hadde den gongen alltid musikk, for sjølv om dramaet blei talt, var der musikalske innslag i byrjinga og mellom aktene. I tillegg fanst ei hybridform engelskmennene kallar semi-opera, der teksten blei vekselvis talt og sungen og dansa til. Sjølv om dramaa vanlegvis hadde éin forfattar, kunne ulike komponistar bidra med enkeltnummer.
Ikkje overspent
Det er musikk frå slike «halvoperaar» Ensemble Les Surprises gjev oss på albumet Tyrannic Love. Namnet er henta frå John Drydens tragedie Tyrannick Love, or The Royal Martyr (1669), som Purcell laga musikk til. Duetten «Hark, my Damilcar» frå fjerde akt er typisk for dramaet den gongen: Dei dødelege figurane (den heilage Katarina av Alexandria og keisar Maximinus Daia) talar teksten sin, medan overnaturlege vesen (to ånder) syng. Songarane Eugénie Lefebvre (sopran) og Etienne Bazola (baryton) presterer begge bra, med klår tekstuttale og dramatisk, men ikkje overspent, operaaktig klang.
Landleg død
Fleire komponistar kunne altså bidra med musikk til eitt og same teaterstykke. Plata presenterer fleire av Purcells samarbeidspartnarar, mellom anna John Eccles (1668–1735), som tonesette delar av The Comical History of Don Quixote (1694). Spesielt fin er gravferdssongen «Sleep, poor youth». Her syrgjer ei ung gjetarjente (sopranen Lefebvre), akkompagnert av tre blokkfløyter, instrumentet som i barokken symboliserte både det pastoralt landlege og døden sjølv.
I dei mange instrumentalnummera har Ensemble Les Surprises slank og presis orkesterklang. Sjølv om lyden verkar litt kjølig, er ikkje tolkinga det. I opningssporet «Hornpipe» frå Purcells King Arthur skaper barokkgitar, tamburin og små fløyter godt driv – utan den overdrivne bruken av slagverkinstrument me ofte høyrer i nyare Purcell-innspelingar.
Sjur Haga Bringeland
Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
CD
Henry Purcell, Daniel Purcell, John Eccles, John Blow, Jeremiah Clarke:
Tyrannic Love
Ensemble Les Surprises; dir: Louis-Nöel Bestion de Camboulas. Alpha 2020
Under kong Karl II av England og bror hans, Jakob II, som overtok trona i 1685, hadde Henry Purcell hendene fulle som hoffmusikar. Begge regentane var nemleg begeistra for fransk hoffseremoniell, der storfelt musikk spelte ei nøkkelrolle. Dette endra seg etter «den ærerike revolusjonen» i 1688–89, då Vilhelm III av Oranien og Maria II overtok. Desse protestantiske regentane kutta kraftig i hoffmusikken, noko som gjorde at Purcell dei siste leveåra vende skaparkrafta si mot teateret.
Skodespel hadde den gongen alltid musikk, for sjølv om dramaet blei talt, var der musikalske innslag i byrjinga og mellom aktene. I tillegg fanst ei hybridform engelskmennene kallar semi-opera, der teksten blei vekselvis talt og sungen og dansa til. Sjølv om dramaa vanlegvis hadde éin forfattar, kunne ulike komponistar bidra med enkeltnummer.
Ikkje overspent
Det er musikk frå slike «halvoperaar» Ensemble Les Surprises gjev oss på albumet Tyrannic Love. Namnet er henta frå John Drydens tragedie Tyrannick Love, or The Royal Martyr (1669), som Purcell laga musikk til. Duetten «Hark, my Damilcar» frå fjerde akt er typisk for dramaet den gongen: Dei dødelege figurane (den heilage Katarina av Alexandria og keisar Maximinus Daia) talar teksten sin, medan overnaturlege vesen (to ånder) syng. Songarane Eugénie Lefebvre (sopran) og Etienne Bazola (baryton) presterer begge bra, med klår tekstuttale og dramatisk, men ikkje overspent, operaaktig klang.
Landleg død
Fleire komponistar kunne altså bidra med musikk til eitt og same teaterstykke. Plata presenterer fleire av Purcells samarbeidspartnarar, mellom anna John Eccles (1668–1735), som tonesette delar av The Comical History of Don Quixote (1694). Spesielt fin er gravferdssongen «Sleep, poor youth». Her syrgjer ei ung gjetarjente (sopranen Lefebvre), akkompagnert av tre blokkfløyter, instrumentet som i barokken symboliserte både det pastoralt landlege og døden sjølv.
I dei mange instrumentalnummera har Ensemble Les Surprises slank og presis orkesterklang. Sjølv om lyden verkar litt kjølig, er ikkje tolkinga det. I opningssporet «Hornpipe» frå Purcells King Arthur skaper barokkgitar, tamburin og små fløyter godt driv – utan den overdrivne bruken av slagverkinstrument me ofte høyrer i nyare Purcell-innspelingar.
Sjur Haga Bringeland
Sjur Haga Bringeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Marianne Nielsen i hovudrolla som Winnie. Gerald Pettersen spelar Willie.
Foto: Sebastian Dalseide
Beckett-klassikar av godt merke
Glade dager byr på ein strålande skodespelarprestasjon av Marianne Nielsen.
Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.
Foto: Merete Haseth
Våren over mannalivet
Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.
Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».
Foto: Another World Entertainment
Djevelen i detaljane
By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.
Finaste finnbiffen med grøne erter, potet og tyting.
Foto: Dagfinn Nordbø
Finaste finnbiffen
«Seier eg at eg skal invitere på finnbiff, blir folk berre glade. Dei veit at dei skal få smake noko av det beste landet vårt har å by på av ingrediensar, med reinkjøt som helten.»
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.