Vassviks oppdaterte animisme
Torgeir Vassvik held fram med det musikalske utforskingsprosjektet sitt.
Foto: Christian Roth Christensen / Wikipedia
Samtidsmusikk
Vassvik:
Gákti
Torgeir Vassvik: joik, gitar, rammetromme m.m.; Hans P. Kjorstad: fiolin; Rasmus Kjorstad: oktavfele; Audun Strype: lyddesign Heilo/Grappa
Med den første plata Sáivu frå 2006 representerte Torgeir Vassvik noko nytt innan samisk basert musikk. I tillegg til element frå joik har han nytta musikalske element frå andre urfolk, særleg sibirsk strupesong, og ofte samarbeidd med framståande musikarar innan moderne jazz, som Arve Henriksen, Anders Jormin og Jan Martin Smørdal. På andreplata Sápmi (2015) medverka dessutan samtidsmusikarane Ole Henrik Moe og Kari Rønnekleiv på fiolin.
Også på den nye plata har han knytt til seg to av dei mest særprega felespelarane me har for tida: brørne Hans og Rasmus Kjorstad. Dei har bakgrunn frå folkemusikken i Gudbrandsdalen, men er dessutan framifrå improvisatorar som ikkje er redde for å bruka instrumenta i meir eksperimentell lei.
Utforsking
Slik sett er den nye plata eit framhald av dette langvarige utforskingsprosjektet der Vassvik verken pretenderer å framføra «autentisk» joik eller meir konform og føreseieleg verdsmusikk. Sjølv seier han at han ynskjer å «oppdatere den animistiske tradisjonen», der alle tings samanheng er ein grunntanke. Dette kan ein sjå som eit verdsbilete eller livssyn, men den musikalske konsekvensen – i tilfellet Vassvik – er at desse svært ulike elementa, frå urfolksmusikk via moderne jazz til samtidsmusikk, smeltar saman på eit overtydande vis.
Bjeffing
Den intense vokalen står heile tida i fokus, men det er òg plass til lange, suggererande bluesaktige riff på ein skranglete akustisk gitar, og feleklangen smyg seg inn og ut av den rytmisk suggererande grunnpulsen. I tillegg førekjem elektroniske klangar, hundebjeffing og ei rekke folkeinstrument frå ulike stader i verda. Noko av det som hindrar at dette vert ein overflatisk stilistisk lapskaus, er at ein rett som det er lurer på kvar lydane frå kjem frå. Om ikkje anna: Dei kjem frå Vassviks heilt særeigne musikalske univers.
Det lyt òg nemnast at ein av våre aller fremste lydteknikarar, Audun Strype, er rekna som eit fullverdig medlem av bandet. Dette er meir enn ein høfleg gest mot ei gruppe kunstnarar/handverkarar som ofte kjem i skuggen av dei som poserer på scenen; det er å ta lyden på alvor – i vidaste tyding.
Sigbjørn Apeland
Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Samtidsmusikk
Vassvik:
Gákti
Torgeir Vassvik: joik, gitar, rammetromme m.m.; Hans P. Kjorstad: fiolin; Rasmus Kjorstad: oktavfele; Audun Strype: lyddesign Heilo/Grappa
Med den første plata Sáivu frå 2006 representerte Torgeir Vassvik noko nytt innan samisk basert musikk. I tillegg til element frå joik har han nytta musikalske element frå andre urfolk, særleg sibirsk strupesong, og ofte samarbeidd med framståande musikarar innan moderne jazz, som Arve Henriksen, Anders Jormin og Jan Martin Smørdal. På andreplata Sápmi (2015) medverka dessutan samtidsmusikarane Ole Henrik Moe og Kari Rønnekleiv på fiolin.
Også på den nye plata har han knytt til seg to av dei mest særprega felespelarane me har for tida: brørne Hans og Rasmus Kjorstad. Dei har bakgrunn frå folkemusikken i Gudbrandsdalen, men er dessutan framifrå improvisatorar som ikkje er redde for å bruka instrumenta i meir eksperimentell lei.
Utforsking
Slik sett er den nye plata eit framhald av dette langvarige utforskingsprosjektet der Vassvik verken pretenderer å framføra «autentisk» joik eller meir konform og føreseieleg verdsmusikk. Sjølv seier han at han ynskjer å «oppdatere den animistiske tradisjonen», der alle tings samanheng er ein grunntanke. Dette kan ein sjå som eit verdsbilete eller livssyn, men den musikalske konsekvensen – i tilfellet Vassvik – er at desse svært ulike elementa, frå urfolksmusikk via moderne jazz til samtidsmusikk, smeltar saman på eit overtydande vis.
Bjeffing
Den intense vokalen står heile tida i fokus, men det er òg plass til lange, suggererande bluesaktige riff på ein skranglete akustisk gitar, og feleklangen smyg seg inn og ut av den rytmisk suggererande grunnpulsen. I tillegg førekjem elektroniske klangar, hundebjeffing og ei rekke folkeinstrument frå ulike stader i verda. Noko av det som hindrar at dette vert ein overflatisk stilistisk lapskaus, er at ein rett som det er lurer på kvar lydane frå kjem frå. Om ikkje anna: Dei kjem frå Vassviks heilt særeigne musikalske univers.
Det lyt òg nemnast at ein av våre aller fremste lydteknikarar, Audun Strype, er rekna som eit fullverdig medlem av bandet. Dette er meir enn ein høfleg gest mot ei gruppe kunstnarar/handverkarar som ofte kjem i skuggen av dei som poserer på scenen; det er å ta lyden på alvor – i vidaste tyding.
Sigbjørn Apeland
Sigbjørn Apeland er musikar, musikkvitar og fast musikkmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Stølspurka og dei to grisungane. Enno er alt berre velstand.
Alle foto: Svein Gjerdåker
Soga om stølspurka
Verdas mildaste purke var med på stølen. Det gjekk ikkje som planlagt.
Israelske soldatar på veg inn i nabolaget Shijaiyah i Gaza by for å fordrive fleire hundre palestinarar til ein ukjend stad nord på Gazastipa.
Foto: Moti Milrod / Haaretz / AP / NTB
Ramsalt kritikk av Israels krig i Gaza
Molok er ein page-turner med hendingar som skakar lesaren.
Gassleidningar i Moldova. Landet risikerer ei energikrise til neste år.
Foto: Aurel Obreja / AP / NTB
Moldova i skvis
Frå 1. januar kjem det ikkje meir gass til Europa gjennom Ukraina. Det kan bli alvorleg for energitryggleiken i Moldova.
Gatekunsten på denne muren i Kyiv er basert på kunsten til Marija Prymatsjenko, som ukrainarane no omfamnar.
Foto via Wikimedia Commons
Naiv kunst og nøktern røyndom
Dei naivistiske dyrefigurane til Marija Prymatsjenko har blitt viktige for gjennomsnittsukrainaren, som kjempar vidare i trua på mirakel.
I november 2017 besøkte president Donald Trump kollegaen Xi Jinping i Beijing. Same året tok handelskrigen mellom USA og Kina til.
Foto: Damir Sagolj / Reuters / NTB
Det som kjem etter globaliseringa
35 år etter at Berlinmuren fall og liberalismen såg ut til å ha vunne, reiser tollmurane seg i verda.