USAs interessesfærar

Natos generalsektretær Jens Stoltenberg og president Joe Biden på Nato-toppmøtet i Vilnius i år.
Natos generalsektretær Jens Stoltenberg og president Joe Biden på Nato-toppmøtet i Vilnius i år.
Publisert

I eit debattinnlegg sist veke i Dag og Tid hevdar Tore Nedrebø at eg har skrive «misvisande om amerikansk utanrikspolitikk», nærare bestemt i kommentaren «Washingtons mann i Brussel» (25. august). Her peikar eg mellom anna på dobbeltmoralen til Stoltenberg, som meiner vi aldri må akseptere at stormakter har interessesfærar. Mi innvending er at ikkje berre Russland, men i høgste grad også USA har slike.

For å argumentere mot at USA har interessesfærar, nyttar Nedrebø definisjonen av omgrepet i Store norske leksikon. Men las ikkje Nedrebø den korte SNL-artikkelen heilt ned? Tre setningar under det han støttar seg på, står det nemleg at «mange stater fortsatt oppfører seg på en måte som viser at de gjør krav på interessesfærer, og i tillegg til USA og Russland», og så bortetter. Sjølv det halmstrået av ei kjelde som Nedrebø freistar å nytta, er altså ueinig med han, og einig med meg. USA har sjølvsagt interessesfærar.

Nedrebø hevdar at USA, i motsetnad til Russland, «godtek andre lands rett til å velja sjølv». Det er ein bisarr påstand. USA har i to hundre år blanda seg inn i så mange demokratiske val over heile verda, at det er uråd å liste opp alle her. I boka Meddling in the Ballot Box (Oxford University Press, 2020) kjem Dov H. Levin fram til 81 tilfelle av amerikansk innblanding i andre lands val etter andre verdskrigen. USA har òg vore involvert i nærare 50 regimeendringar i same tidsrom. Om ein går endå lenger tilbake, blir sjølvsagt talet mykje høgare. Nedrebø meiner vel ikkje at alle desse landa sjølv valde å bli manipulerte eller invaderte av USA?

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement