Fiske
Det havindustrielle komplekset
ÅLESUND: Det er meir enn geografi som gjer avstanden stor mellom kystfiskarar i nord og havfiskarar frå Møre.
Det er ikkje den beste tida å snakke for høgt om at ein har ei fortid som trålfiskar, nett no. Opptøyane i Finnmark, som Per Anders Todal allereie har skrive godt om, er det siste uttrykket for ein konflikt som har vara ved i gode hundre år. Det står mellom kyst- og havfiskar, og mellom Nord- og Vest-Noreg.
Då eg sjølv reiste «på trålen» for meir enn ti år sidan, ante eg fint lite om desse sakene. Det vart heller ikkje snakka mykje om på «Granit», som var namnet på båten. Den gongen var «Granit» eigd av ein familie frå Vartdal, men båten har seinare vorte seld til reiarlaget Halstensen.
For meg var det ei skilsetjande oppleving, sjølv om det vart med den eine sommarturen til Bjørnøya. Det var linefiskar eg skulle verte, nokre år seinare. Men eg står altså med beina godt planta innanfor havfisket – ikkje så mykje av ideologiske grunnar, men som følgje av bakgrunnen min.
Då reaksjonane på kvotemeldinga melde seg, fekk eg for meg at eg ville prøve å forstå litt betre den konflikten og den bransjen som eg hadde vore ein del av. Så eg sette meg i bilen og køyrde til Ålesund for å snakke med Ronny Vågsholm, driftssjef for Lerøy Havfisk. På vegen stoppa eg i Vartdal, for å sjå om minna stemde med røynda.
Det heile var ein smule skuffande, for det einaste som var att der, var eit nedlagt fryseri og nokre gamle trålnøter på kaia. Tråldørene frå den gamle «Granit» låg der òg. Eg var med på mange utlegg der desse dørene vart sette i sjøen den sommaren. Dørene er det siste som skal ut når trålen går i sjøen, over rampa på hekken – eg hugsar det enno som eit skremmande brak av stål mot stål idet dei small mot skutesida når nota skulle hivast om bord.
Det var ikkje berre Vartdal som var skuffande på denne turen. Då eg kom fram, hadde Vågsholm fått ei hasteinnkalling til lege, så intervjuet gjekk i vasken. Eg enda med å snakke med Leiv Grønnevet i staden. Det var han som hadde ordna meg jobb på «Granit», der han sat i styret ei tid. Han har hatt ein fot innanfor bransjen i nærare seksti år, og det var sånn sett ikkje noko dårleg byte.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
