Utanriks
Einevelde før og no
TOPKAPI-PALASSET: Vert Erdogan «ein ny sultan» om han vinn valet sundag? Osmansk kolonialisme er ikkje mindre mørk enn vestleg. Demokratisk underskot styrkte imperiet, men sytte for undergangen òg.
Leiaren for dei svarte evnukkane vaktar inngangen til haremet i Topkapi-palasset til sultanen, i dag eit av dei fremste musea i Istanbul.
Alle foto: Håvard Rem
I dag vitjar eg Topkapi-palasset. Frå 1465 til 1853 var det administrasjonssenteret i det osmanske imperiet og residensen til sultanen. Eit grannebygg er Hagia Sofia, reist som gudshus av keisar Justinian kring 530. Då osmanane erobra Istanbul i 1453, bygde dei Topkapi-palasset og gjorde Hagia Sofia om til moské, etter nær 1000 år som kristen kyrkje.
I 1923 sytte Atatürk for at Hagia Sofia og Topkapi-palasset vart museum i ein sekulær republikk. Sidan eg var her sist, har Erdogan opna Hagia Sofia for muslimsk bøn. Slikt styrkjer ryktet hans som «den nye sultanen».
Valet sundag vert rekna som uvanleg viktig. På dei tjue åra Erdogan har styrt, har republikken gradvis vorte mindre demokratisk og meir religiøs og nasjonalistisk. Dei som ynskjer ei slik utvikling, vonar at Erdogan vinn valet. På meiningsmålingane er det jamt.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
