– For lite konkurranse

Det har vore store oppslag i media med varsel om prisauke på mat. Kvifor stig matprisane, og kven er det som bestemmer kor mykje maten skal koste? Ifølgje Anders Nordstad, landbruksbloggar og tidlegare generalsekretær i Norsk Bonde- og Småbrukarlag, er det korte svaret daglegvarekjedene.

– Graden av reell konkurranse skal bidra til at prisane ikkje blir høgare enn naudsynt. Men ulike aktørar og matnæringa byrjar no å forstå at det ikkje er så mykje konkurranse i daglegvaremarknaden.

– Matprisane kan endrast to gonger i året, 1. juli og 1. februar. Då er det forhandlingar mellom dei store matkjedene, importørar, grossistar, produsentar og leverandørar. Fungerer dette systemet, meiner du?

– Eg veit ikkje kvifor me gjer det på den måten. At prisane blir sette to gonger i året, er ei sanning med modifikasjonar. Daglegvarekjedene endrar utsalsprisane ofte og mykje. Det står sjeldan i samsvar med forhandlingane. Dei forhandlar vel så mykje om andre ting, til dømes kor mykje dei ulike leverandørane skal betale for å ha hylleplass i butikken. Viss ein verkeleg vil kutte kostnader i dette systemet, ville eg ha starta der. Det er klart at dette bidreg til å gjere maten dyrare.

– 1. februar viste det seg at Kiwi ikkje skrur opp prisane, i motsetnad til Rema 1000 og Coop Extra. Er Kiwi døme på at det ikkje er naudsynt at matprisane aukar så mykje?

– Det får me sjå på. Daglegvarekjedene endrar prisane frå time til time, så eg ville sett an korleis det blir om nokre veker eller månader. Me kan vere ganske sikre på at når me samanliknar prisane på varer i ulike butikkar om nokre månader, vil det ikkje vere store forskjellar mellom kjedene.

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare