Husmora som terrorist
Den første norske IS-bruda står no tiltalt for handlingane sine i Syria. Kan det vere terrorisme å gifte seg, få barn og ta oppvasken?
Aktor Geir Evanger, forsvarar Nils Christian Nordhus og den tiltalte i Oslo tingrett.
Teikning: May Linn Clement
Kva former for aktivitet til støtte for terroristrørsler ute i verda gjer at ein fortener fengsel her i Noreg? Dette er problemstillinga for Oslo tingrett i rettssaka som starta denne veka. Dette er den første saka mot ei IS-brud frå Noreg som drog til Syria. Den tiltalte kvinna vart kone for krigarar og andre mektige personar i Den islamske staten, IS, og fødde òg to born. Men kan det kallast ei straffbar deltaking i ei terrorrørsle å gje kjærleik, føde barn og ta oppvasken?
IS-kvinna er 30 år gammal, og mor til barnet som vart evakuert frå fangeleiren Al-Hol i 2020, ei sak som fekk den norske regjeringa til å sprekke. No skal kvinna stillast til doms for handlingane i Syria. Då ho inntok vitneboksen denne veka, framstod ho som ei ressurssterk, men prega kvinne. Før ho drog til Syria, gjekk ho på OsloMet. Under vitneprovet siterte ho far sin: «Eg har oppseda deg til ikkje å vere mannen underdanig.»
Ho er ikkje den første norske kvinna som står tiltalt for band til IS. I ei sak i Oslo tingrett i 2019 vart ei kvinne frå Nordfjord dømd for forsøk på å reise til Syria for å bli IS-brud og for å ha støtta organisasjonen. Men dette er den første saka der ei kvinne står tiltalt for å ha utført handlingar for IS i Syria.
Kalifatet
Den tiltalte kvinna drog til Syria i 2013 for å vere med mannen sin, framandkrigaren Bastian Vasquez, som seinare vart IS-krigar. Ho fekk eit barn med han, og etter at Vasquez døydde i 2015, vart ho to gonger gift med menn som hadde sentrale roller hjå IS. Dette var på høgda av IS si stordomstid, då organisasjonen prøvde å danne eit islamsk rike, eit kalifat, i Aust-Syria og Vest-Irak, med hovudstad i den syriske byen Raqqa.
I skuggen av borgarkrigen som raste i Vest-Syria, og i utkantane av eit øydelagt Irak som amerikanarane hadde forlate i 2012, forsøkte IS å lage ei ny og «postkolonialistisk» statsdanning i ruinane. Det var eit utopisk prosjekt basert på ein salafi-jihadistisk ideologi og ei «rein islamsk doktrine». Her var hudfarge, nasjonalitet og opphav underordna. Dei einaste kriteria for å bli med var sunnimuslimsk «rett» tru, religiøs praksis og underkasting – ikkje berre for Allah, men, endå viktigare, for IS’ nye islamske styresmakter, som hovudsakleg hadde irakisk og syrisk bakgrunn. Lokalbefolkninga som aksepterte IS, vart integrert i staten.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
