Kommentar
Heile folket i aktivitet
Når Høgre argumenterer sterkt for tillit når det dreier seg om ordningar for næringslivet, tek det seg ikkje godt ut å satsa på maksimal mistillit når det gjeld dei som fell utanfor arbeidslivet.
Sist fredag vedtok Høgre at den såkalla aktivitetsplikta skal gjelde for alle som tek imot sosiale stønader. Ordninga som no gjeld, vart innført i 2017, og inneber at alle under 30 år som får sosial stønad, pliktar å delta i aktivitetar kvar dag om dei ikkje vil risikera å missa eller få redusert stønaden. No vil Høgre og arbeids- og sosialminister Torbjørn Røe Isaksen ta bort grensa som går ved 30 år.
Høgre har også diskutert om det bør innførast eit «tak» på kor mykje stønad ein kan ta imot, slik at ingen skal få meir pengar i sosial støtte enn det ein kan få ved å vera i arbeid. Og då samanliknar dei ikkje med løna til Helge Lund og Erna Solberg, men med dei lågaste løningane i arbeidsmarknaden.
Under begge forslaga ligg det ein otte for at altfor gode sosiale ordningar skal føra til at folk går ut av arbeidslivet og heller lever på sosiale stønadsordningar av ulike slag.
Sosialpolitikk
Begge desse forslaga rører ved store sosialpolitiske tema. Min første reaksjon på dette er at alle slike kontrollordningar har klassepreg. For nokre veker sidan fekk vi vita at eit statleg organ hadde funne over hundre brot på miljøvernlova utført av oljeindustrien i Nordsjøen. Berre eitt tilfelle vart meldt til politiet. Grunngjevinga var interessant: Ein hadde funne ut at det var meir fruktbart å snakka med selskapa enn å melda dei til politiet. Det er logikk av eit anna slag enn den ein brukte då ein gjekk til rettssak mot Nav-klientar ein trudde hadde fått ytingar dei ikkje hadde krav på. Dei vart dømde til harde bøter og fengsel, på eit juridisk grunnlag som viste seg å vera feil.
Dette illustrerer eit stort problem i rettsstaten: at det alltid er lettare å rettsforfylgja og straffa dei som har små ressursar, enn dei som er rike og ressurssterke. Det er ein tanke ein alltid skal ha med seg når ein lagar ordningar for dei som har det vanskelegast i samfunnet.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
