Eg har hatt heimekontor i over 30 år, men no er noko på gang, og det er koronasmitten, og eg går nesten ikkje ut; eg går ein tur kvar dag, det har eg gjort lenge, men no er det noko som skjer, noko som er annleis; heile gata er tom, og heile byen, ja, heile landet, ja, heile verda er stengd, og alle ventar på at nokon kan opne døra og vi kan komme tilbake til den gamle verda.

Noko er heilt på trynet, og eg pustar berre gjennom nasen når eg går tur, og eg har skjerf over munn og nase, i tilfelle eg blir smitta, og i butikken, når eg skal kjøpe mat, snakkar eg ikkje med nokon, eg berre smiler djupt inn i skjerfet og nikkar, og eg treffer nokon som eg kjenner, for eg har jo høyrt om dei som ikkje veit at dei er smitta, eller dei heilt sinnssjuke som er smitta, og som gir blaffen i å halde seg heime.

Eg har ikkje hanskar på meg, og idet eg tek på ein banan og ein appelsin i butikken, for ikkje å snakke om ein boks med øl, for der trur eg det er karneval og ein dans med mange virus, så seier eg til meg sjølv at eg ikkje må gløyme å vaske hendene når eg kjem heim att, eg har aldri vaska hendene så mykje som no; eg kan ikkje gå ned trappa utan å ta på gelenderet, eller gå ut gjennom porten i bygarden der eg bur, utan å ta på låsen og handtaket, så seier eg til meg sjølv at eg må ikkje gløyme å vaske hendene når eg kjem heim att; eg har blitt ein såpevasknevrotikar; tenk på alle dei som er døde.

Men ikkje berre det, eg har også blitt hypokonder, eg kjenner etter om eg er sår i halsen, og er eg ikkje litt varm, altså feber, og er eg ikkje litt rar i armar og bein, og eg tenkjer etter om eg har teke på noko og så gnidd meg i auga, eller alle dei avisene eg får på døra kvar morgon, kan dei smitte, liksom virusa ligg i dvale til eg kjem og løftar dei opp, og eitt eller fleire av dei går rett til angrep på meg og rasar inn i slimhinnene mine før eg veit ordet av det, kan det stemme, som å stikke hovudet ut av vindauget for å kjenne på vêret, kor langt går smitten; eg høyrer på radioen, eg har dab, og eg lyttar berre for å høyre at det går betre, men i desse dagar går alt verre og verre, som om håpet er borte, slik pengane er vekk, som jobbane er vekk; alt ventar på at det heile skal gå over og vi kan få tilbake den gamle verda vår, men det kjem ikkje til å skje, ettersom ho forandrar seg slik vi gjer det.

Dette er ikkje verda frå i går, dette er verda frå i overmorgon til neste år, og vi veit det ikkje, alle kjem til å bli angstbitande nevrotikarar og hypokondrar, alt blir heilt annleis, og det er ikkje D-dagen eller 22. juli; dette blir noko heilt anna, og vi veit det ikkje, alt eg høyrer, er at denne smitten ikkje kjem til å forsvinne, det er som om han ikkje vil forsvinne på mange år, trur alle dei professorale ekspertane som flokkar seg i radioen og på fjernsynet, som om det er embetsmannsstaten som har kome tilbake over natta.

Men av alle dei kloke hovuda er det ikkje éin av dei som veit kor lenge dette kjem til å vare, og kor lenge vi skal halde barnehagane, skulane, vidaregåande, høgskulane og universiteta stengde; dei berre gjettar, men eg høyrer om det eine smitta landet etter det andre som blir verre og verre, og no er det Amerika som slår alle rekordar, og no er det 160.000 som er døde i heile verda, og den eine eksperten etter den andre seier at det blir verre, og det er ingen som veit kor lenge dette held på.

Og den eine pessimisten etter den andre fortel at det blir verre og verre, og at vi kjem til å ha denne forferdelege smitten i mange år, som sagt er det ingen som veit, og eg som har hatt heimekontor i 30 år, eg kjenner på gikta at noko stort er på gang, og det er fleire som snakkar om at vi er i krig med dette asiatiske viruset, liksom alt det skremmande og det skumle kjem frå Asia, men det eg tenkjer mykje på, er smittevegen frå ei by i Kina til heile verda; kven kan orientere oss om den vegen, finst det eit kart over denne uhumske vegen, og kven vil gå han; eg veit om ein som gjerne ville gått vegen etter smitten og så skrive ei bok om vegen til smitten.

Deretter blir det vel ein veg for turistar for å sjå korleis det såg ut i 2020, og kvar den vanvitig smittevegen var, og turistane blir glade i denne ruta og glade for at dei ikkje blei ramma av pesten då dette var vegen til pesten.

Eg held på å bli galen, om enn med opna barnehagar og opna hytter, så lenge det går, nokre av skulane blir opna, og det skjer ei sakte tilbakevending til det vanlege; og det gjer at eg blir litt mindre galen, men eg ventar på kva som skjer, eg er redd, og eg pratar med meg sjølv, men no har eg skrudd opp volumet, som om eg håper at den døde kona mi skal høyre meg på den andre sida, og at ho skal høyre på meg og tenkje sitt med gjengangarhovudet sitt, eller kva ho nå har av hovud som død, men ho vil skjøne at noko er på gang.

Så då håper eg at ho skal gi meg ei utstrekt hand, nei, det er ikkje det eg tenkjer på, det er noko anna, nei, nei, eg tenkjer på den materielle verda og ikkje den metafysiske, slik at ho og alle dei andre i hennar verd skal fatte at eg berre tullar, men ikkje utan å vite at verda er utan hengsler, nett som Hamlet fatta det, for 400 år sidan, til og med då var det kloke forfattarar.

Eg tenkjer meir og meir på Joyce og hans venn og kollega Beckett, som skreiv om å bu i ei grøft, eller i ei bosskasse, men det hadde ikkje vore til noka hjelp, no er det heimekontor som er tingen, og eg vil tru at Beckett gjorde det same, så lenge han kunne ta eit glas irsk whisky, utan isbitar, og det er Bushmills eg tenkjer på, og så kan ei tenkje på kva dei opplevde i si tid som utsette forfattarar, men Joyce i Paris med heimekontor er eg litt ambivalent til, kanskje i stova eller på soverommet, der er eg i uvissa, sidan han så ofte var blakk, sjølv om han brukte sju år på å skrive Ulysses, og eg tek av meg hatten for det, hatten som eg ikkje har.

Men Joyce og koronavirus, kva hadde han tenkt, jo, endeleg fred å få for kreditorar, kone, barn, naboar, hundar og så mykje anna, som han hadde vore glad for; han kunne ha likt å bli forstyrra, i det små og nokre gonger litt meir, all den tid alt som er smått og som ikkje alle ser eller tenkjer over, er med i hans makelause bok Ulysses, og alle veit jo kva han ville gjort i ei koronatid, som han sa i eit intervju om den store krigen, og på ein måte kunne jo første verdskrig vere som ei tid med sin eigen smitte, så å seie, etter å ha blitt spurd: «Kva gjorde du under den store krigen?» «Eg skreiv Ulysses», svarte Joyce.

Så kva skal ein gjere, ein må gjere som den irske skalden, det er berre å skrive på, men då på ein heilt ny måte, for du veit, seier eg til meg sjølv, ein må vere original og gjere noko som ikkje liknar noko anna, eller som den amerikanske poeten Ezra Pound skreiv: «Make it new.»

Ole Robert Sunde

Ole Robert Sunde er forfattar og fast skribent i Dag og Tid.