Influensa-alarm

Verdas helseorganisasjon (WHO) melder at til no har over 7 millionar menneske døydd av covid-19. Det er alvorlege tal, men langt verre er historia om dei store influensapandemiane, med minst ti gonger så mange daude.

Og der koronapandemien ser ut til å ha ebba ut, har influensaen framleis god vind i segla. No er det mjølkekyr i USA som blir sjuke av høgpatogen fugleinfluensa. Har fugleviruset gått inn for landing, og ser vi starten på ein ny dødeleg pandemi?

Pandemi

Dei store influensapandemiane det siste hundreåret, inkludert spanskesjuka, har alle vore med influensa A-virus. Influensa A-virus kan hoppe mellom ulike husdyrslag og frå dyr til menneske, og blanding av ulike virusvariantar i ein og same vert gjev større risiko for mutasjon til nye og høgpatogene subtypar (som gjev kraftig sjukdom). Den høgpatogene varianten som først dukka opp på ein gåsefarm i Kina i 1996, og som no drep fuglar og andre dyr over heile verda, er eit slikt influensa A-virus, med typenamnet H5N1.

Hos fugl angrip influensavirus tarmen, og smitten blir spreidd med fugleskit, med smitta kjøt eller ved at fuglane døyr og blir etne av rovdyr eller andre fuglar. Hos menneske er det ofte luftvegane som blir hardast råka. Vanleg sesonginfluensa trivst godt i dei øvre luftvegane, spreier seg lett med dropesmitte, men gjev mindre alvorleg sjukdom. Dei høgpatogene influensavirusa har lagt sin elsk på lungevev og kan gje meir alvorleg sjukdom, men spreier seg ikkje like lett i luft.

Alarm

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare