Teknologi
Nøkkelkort
Du kan halde eit firkanta kort i plast nær ein svart liten boks ved sida av ei dør, og så opnar døra seg. Sesam, sesam!
Foto: Wikimedia Commons
Arthur C. Clarke var ein vitskapsmann og science fiction-forfattar som er kjend for å ha sagt at når ein teknologi vert tilstrekkeleg avansert, er det umogleg å skilje han frå magi. Sjølv dei som er ekspertar, skjønar knapt korleis det går an, og vanlege folk kan føle at det nesten er overnaturlege krefter med i spelet.
Vi kan gå bort til ei dør med eit firkanta kort i plast, halde kortet nær ein svart liten boks ved sida av døra, og så opnar døra seg. Sesam, sesam! Dei færraste kan forklare kva som skjer. Men vi er ikkje overtruiske, og vi veit at nokon har funne opp dette. Det er ikkje magi.
Vi kan identifisere oss med både nøkkelkort, bilnøklar, Autopass, betalingskort og mobiltelefonar, og nyttige handlingar skjer heilt av seg sjølv. Dette utstyret brukar radiosignal til å fortelje anna utstyr at no er du til stades. Alle desse forskjellige nøkkelkorta identifiserer oss og retten vår til å få tilgang til noko.
Mark Weiser skreiv tidleg på 90-talet at datamaskiner til slutt kjem til å forsvinne frå medvitet vårt fordi vi ikkje lenger kan skilje dei frå omgjevnadene. Det er akkurat ei slik verd nøkkelkortdingsane deltek i å skape. Både menneske og ting har nøkkelkort som opnar eller stenger dører, og som set i gang prosessar eller lèt vere fordi vi ikkje har betalt eller ikkje har rett status. Vi ser byrjinga på ein digital omgjevnad der teknologien er integrert i det meste vi gjer, og der vi ikkje treng tenkje over at vi interagerer med den heile tida.
Slike «nøkkelkort» eller identifiseringsteknologiar er òg i bruk i ei mengd andre formål enn dei reint personlege. Gjenstandar som bosspanna er mange stader merkte med såkalla RFID-brikker, og det same gjeld medisinsk utstyr på sjukehusa. Vi må òg nemne transportbransjen. Alle konteinarane på dei store skipa frå Det fjerne austen og på godstoga har RFID (radiofrekvensidentifisering) som gjer det mogleg å kjenne att kvar enkelt og styre kvar dei vert sende i omlastingshamnene.
Av og til kallar vi dette RFID, og av og til NFC (nærfeltkommunikasjon). RFID vert gjerne brukt om ein snakkar om identifiseringsteknologi, medan termen nærfeltkommunikasjon vert brukt om trådlaus kommunikasjon mellom ting som er nær kvarandre. RFID nyttar altså nærfeltkommunikasjon.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
