Då eg for to dagar sidan sat på hotellrommet i Kuopio og skulle bestille overnatting i Leppävirta, var det to alternativ å velje mellom. Det eine var Spa Hotel Vesileppis med lavendelbad, kroppsmassasje og symjebasseng med vassklier, og der ville eg sjølvsagt ikkje bu. Nei, å bu i stikkande klorluft med skrålande ungar og pensjonistar i badekåpe var ikkje mitt Leppävirta.

Det andre alternativet var Mansikkaharju Kartano. Mansikka tyder «jordbær» og var av dei fyrste orda eg lærte då eg kom til Leppävirta i 1983. Det var sjølvsagt der eg skulle bu, og då eg såg bileta – ein bleikgul trevilla i ein parkliknande hage – var eg meir enn overtydd, og eg bestilte eit dobbeltrom. Men i det eg skulle betale, var det stopp. Eg måtte starte bestillinga på ny, og då eg igjen kom til val av rom, var ingen ledige. Straks spratt eit forslag opp: Mansikkaharju Holiday Camp. Dessverre bestilte eg ei campinghytte der.

Det er her eg no sit og skriv. Gjennom vindauget ser eg den dysfunksjonelle familien legge frå kai. Her inne luktar det stramt av fisk.

Men lat meg no ta det frå byrjinga, i historisk presens, alt blir liksom meir levande og nært i notid, det er som ein sjølv er med på reisa, og lat meg starte forteljinga idet bussen frå Kuopio svingar av frå trafikkerte riksveg 5 og følgjer skiltet inn mot Leppävirta:

Eg set meg fremst på setet og er fokusert. Er det noko av det eg ser, som vekker minne? Får eg kjensla av å sjå noko allereie sett, eit varmt streif av déjà vu? Ei rundkøyring, nei, ho må vere ny, ein bensinstasjon, nei, ei vegkro, ein gigantisk Lidl-butikk, nei, nei, vi køyrer opp ein seig bakke, ein supermarknad, eit bustadfelt, og nok ein supermarknad, blomebutikk, kiosk og der oppe til høgre ei gigantisk kyrkje.

Nei og atter nei. Ikkje eingong kyrkja vekker minne. Slik eg hugsar Leppävirta, var det ei lita grend, men det vi no køyrer gjennom, er ein tettstad. Bussen svingar inn på ein parkeringsplass, bremsar opp, sjåføren snur seg mot meg, seier:

– Leppävirta.

Det er altså 39 år sidan sist eg var her, og i Finland er det eit halvt menneskeliv. Med 78,6 år har finske menn lågast forventa levealder i Norden. Menn i Noreg lever i snitt to år lenger. Dei åra må vi hugse å setje pris på.

Eg går av bussen og ser meg ikring. Nei, absolutt ingenting er kjent. Klokka er berre tre, eg slår opp sparkesykkelen, trykker inn gassen og trillar av garde. Jo, eg veit, eg burde gått, men etter at eg fekk sparkesykkel, er eg nok blitt tidsmedviten.

Det slo meg då eg vaska klede på hotellet i Kuopio i går kveld. I staden for å gå til og frå vaskerommet, det var ikkje langt, kanskje 30 meter, maks, tok eg sparkesykkelen gjennom korridoren. Det å gå kjennest så utruleg lite effektivt. Kvifor trakke tungt og treigt når ein kan trille lett og kvikt? Eg er på eit vis blitt fartsblind. Eller er eg blitt lat?

Kyrkja tronar høgt på ein kolle, og ho er enorm, nærast ein katedral. Eg les på Wikipedia at det bur like over ni tusen i Leppävirta kommune. Rundt ein fjerdedel av kommunen er vatn. Her i kyrkjesoknet bur det over fire tusen menneske, og av kjende innbyggjarar kan nemnast den klarsynte Johanna Bromann, operasongaren Jorma Hynninen og støvelkastaren Jukka Vesterinen.

Klokka er knapt seks, og sola er på veg ned. Slik er det å bu på skuggesida. Jo, bak der sit sonen og røyker.

Finland har medverka til fleire meir eller mindre vellukka idrettsgreiner og har mellom anna arrangert verdsmeisterskapar i saunasitting, konebæring og støvelkasting. No blei det rett nok slutt på saunakonkurransane etter VM-finalen i 2010. Der inne i heten sat dei to finalistane, russaren Vladimir og finnen Sauna-Timo. Sistnemnde fem gonger verdsmeister. Temperaturen var 110 grader, kvart halve minutt blei ein liter vatn kasta på omnen. Dampen dreiv i taket og ned mot dei sveittande kroppane.

På eit tidspunkt forsøkte Timo å reise seg, beina svikta under han, han fekk krampar og blei forsøkt dratt ut. Nei, han skulle faen ikkje gje seg.

Etter seks minutt blei konkurransen avbroten, og dei medvitslause finalistane blei henta ut. Bøtter med vatn blei kasta over kroppane. Huda skala av. Vladimir døydde på staden, mens Timo blei send til sjukehus, der han låg i koma i tre veker. 70 prosent av kroppshuda var brannskadd, lunger og nyrer var øydelagde. Det viste seg i ettertid at russaren hadde smurt kroppen inn med bedøvande salve, og under obduksjonen fann dei spor av smertestillande medikament.

Den brannskadde Timo Kaukonen utdanna seg seinare til badstueterapeut og driv i dag sauna i heimbyen Lahti. Profesjonell saunasitting er ein risikosport.

Nei, då er gummistøvelkasting langt å føretrekke. Leppävirta har nokre av dei beste kastarane i verda og er tilslutta International Boot Throwing Association, IBTA. Organisasjonen har òg medlemmer i Estland, Sverige, Russland, Tyskland, Belgia, Frankrike, Italia, New Zealand og Australia.

Det er to klassar i støvelkasting; klassisk støvel og flygestøvel. I den siste kastar dei ein modifisert støvel. Inne i støvelskaftet ligg ei aluminiumsplate, og skaftet er nagla att, slik at støvelen blir nærast som ei venge.

Jukka Vesterinen frå Leppävirta har verdas nest lengste kast i klassisk støvel med 67,31 meter. I flygestøvel har han kasta 102,99 meter. Elina Uustalo, også ho frå Leppävirta, har verdsrekorden for kvinner i klassisk støvel med eit kast på 49,35. Berre for å avklara om du vil forsøke deg: Menn kastar støvlar i storleik 43, kvinner i 38.

Nedanfor kyrkja ligg eit tidlegare kornlager, og på den raude langveggen står «Museo» måla med kvite bokstavar. Eit museumsbesøk skal eg sanneleg ta meg tid til.

Eg trakkar opp dei seks–sju trinna og dreg opp døra. Jenta som sit bak skranken, legg frå seg telefonen. Ho snakkar litt engelsk og fortel at eg er besøkande nummer ti i dag.

Nei, det kostar ingenting, det er berre å gå inn. Det er eit bygdemuseum med gjenstandar frå steinalderen fram til det siste tusenårsskiftet, jordbruksreiskapar, møblar, telefonsentral, ja, slike ting. Alle skilta står på finsk, og eg vender tilbake til skranken og spør om ho har noko informasjon på svensk eller engelsk. Nei, sårry. Brått går døra opp, og ei gråhåra kvinne i stripa tunika og svarte tights kjem inn. Ho helser, vi helser, og eg går tilbake dit eg var komen, telefonsentralen, men blir snart innhenta av besøkande nummer elleve.

Slik går vi taust gjennom museet. Eg fyrst, ho etter, så ho fyrst og eg etter, og framføre bileta av gruvene nord om Leppävirta blir vi ståande saman. Eg spør om ho snakkar svensk. Det gjer ho. Kan ho omsetje?

– Jag kan… eh… jag kan försöka…

Ho les innvendig, vender seg mot meg, seier.

– Miinat… gruvor?

– Gruver, ja!

– Kupari ja sinkki.

– Kopar og zink?

– Ja, seier ho, men så går det aldeles i ball.

– Förlåt…

– Det går fint, seier eg.

– Min svenska är dålig. Jag har glömt…

Eg kjem i tvil om eg eigentleg vil bruke mi tilmålte tid i Leppävirta på museet. Men kan eg gå allereie? Kva vil jenta i skranken tenke då? Eg vil ikkje verke uinteressert. Nei, eg kan ikkje gå, ikkje enno.

Når eg omsider kjem til enden av lokalet, ser eg ei trapp. Pokker ta, er det ein etasje til? Når eg har brukt såpass lang tid i fyrste etasje, kan eg nesten ikkje bruke mindre tid oppe. Der er det meir av det same. Heimebrentapparat, kubjøller, ski, ein karjol. Eg lurer meg til sjekke Instagram.

Sanna Marin har lagt ut fleire nye bilete. Statsministeren er på reise på Balkan. I går var ho i Montenegro og Nord-Makedonia, og i dag har ho vore i Albania og Kroatia. «Diskusjonstema på møta er Finlands søknad om Nato-medlemskap, kor viktig det er å styrke Natos tryggleik», skriv ho.

Eg ser på bileta. I går hadde ho ein finsnitta raud kjole, og i dag ein lausare kvit. Ho kler dei begge og har slikt eit godt smil. Eg trykker like.

– Var i Sverige kommer du ifrån, spør nummer elleve.

– Eg er norsk, norjalainen.

– Men jag tyckte… du talar svenska?

– Nei, men eg forstår no svensk. Kor er du frå?

– Varkaus, seier ho og fortel at ho køyrde opp til Leppävirta for å sjå kyrkja, men ho var stengd.

Eg ser at ho så gjerne vil seie meir om denne kyrkja, men ho finn ikkje orda.

Vi går saman ned, der jenta er i ferd med å pakke ihop. Klokka er fire, museet skal stenge.

Mansikkaharju Holiday Camp ligg i ei bratt austvend skråning ned mot innsjøen, og paret i resepsjonen snakkar ikkje anna enn finsk. Det var som pokker. Eg hadde håpa at dei skulle hjelpe meg med å kome på sporet av Jussi og Liisa. Det er fåfengt, skjønar eg, og berre det å skrive seg inn og betale blir ein lang prosess med gissing og gestikulering. Mannen peikar på eit kart kor hytta mi er. Ho ligg heilt i sjøkanten.

Ein båt med overbygg ligg fortøydd der nede, og på ein benk på brygga sit tre menneske. Eg antek at det er far, mor og ein son på min alder, men det får vi aldri vite, for når eg seier terve, mumlar dei og snur ryggane til. Dei vil avgjort ikkje prate.

Hytta er lita og åttekanta med tre vindauge mot sjøen. Eg låser opp og må bøye meg inn døra. Eit lite matbord med to stolar, eit kjøleskap, ein liten Finlux-flatskjerm, kaffitraktar og mikrobølgjeomn. Seng er her ikkje, men to stolar som kan brettast ut til madrass. Eg tenker: Det er berre for éi natt.

Sola er for lengst forsvunnen på feriecampen, mens ho gløder varmt på motsett side av bukta. Å sitje utandørs går ikkje, for myggen er komen. Eg set meg ved bordet inne og stirar langsamt ut vindauget. Klokka er berre seks, kvelden er enno ung, og han kjem til å bli lang.

Nei, her kan eg ikkje sitje! Eg bryt opp, og dei to neste timane sparkar eg rundt i Leppävirta og forsøker å få folk i tale, men dei få eg treffer, vil ikkje snakke korkje engelsk eller svensk. Ja, sett bort frå den unge Kila som jobbar i R-Kioski, eller Ärrä som finnane seier. Ho snakkar perfekt amerikansk, og det har ho ikkje lært på skulen.

– Det er nok fordi eg er mykje på TikTok, seier ho. – Altfor mykje.

Om det er ein Rotary-klubb i Leppävirta, anar ho ikkje. Jussi eller Liisa? Nei, ho kjenner ingen som heiter det.

Eg kjøper bussbillett til Mikkeli, så er no det gjort. Eg reiser dit i morgon. Bakpå billetten skriv Kila ned haldeplassen – Sorsakoski P.

– Du finn han på Google Maps, seier ho.

Klokka er kvart over åtte når eg er tilbake i hytta. Det er tid for mat, og på menyen står kalakukko frå Kuopio. Fisk og flesk bakt inn i rugbrød. Eg pakkar opp, dreg av sølvpapiret. Korleis et ein kalakukko? På benken utanfor sit sonen frå båten og røyker. Jo, dette kan eg bruke til noko, dette kan bli ein samtalestartar.

Eg går ut, seier anteeksi, unnskyld, do you speak English?

– Ej, mumlar han.

Svenska? Same svar. Eg held opp kalakukkoen, gestikulerer «ete». Eit smil stryk raskt over andletet, men han ristar på hovudet. Heile han utstråler: Kom meg ikkje nærare.

YouTube har svaret på alle livets mysterium, og der finn eg fleire videoar om korleis ein et kalakukko. Eg legg han i mikrobølgjeomnen i fire minutt. Det dampar på glasdøra, og ein eim av fisk og flesk breier seg i den vesle hytta. Pling!

Det ryk når eg skjer eit hol i toppen og ser ned i ein grå graut av fisk og feitt. Med gaffel dreg eg laus ein bit. Blæs, legg han i munnen, tygg.

Oi, det smakar godt! Det er nydeleg! Hunger er den beste kokken, seiest det, men eg hadde heilt greitt klart å ete ein til. Klokka er ni. Det er to timar til eg kan leggje meg.

Kalakukko fylt av fisk og flesk var mykje betre enn forventa, og eg kunne lett ete ein til.

Turen til Finland i 1983 var altså mi fyrste utanlandsreise på eiga hand, og det var ei storhending for ein usikker og forsagt vestlending. Bussen til Oslo var grei, det var berre å bytte i Bø, og sjåføren peika ut Oslo-bussen, der! Inne i den travle hovudstaden med dei hurtigsnakkande austlendingane fann eg til slutt flybussen som tok meg ut til Fornebu. Der bar eg kofferten inn glasdørene, fann rett skranke og fekk sjekka inn.

Snart etter sat eg om bord i flyet mot Helsinki, og med panna mot vindauget såg eg skogane i Sverige, så flaug vi over Austersjøen, og igjen kom vi over fastland og gjekk inn for landing på Helsingfors-Vanda. Der venta innanriksflyet mot Kuopio i Norra Savolax.

For fyrste gong i livet var eg åleine i eit framandt land, med eit framandt språk, omgitt av framande menneske, og i alt dette framande skulle eg vere i tre veker. Det var uro og gru – frigjering og meistring.

Den fyrste veka i Leppävirta gjekk over all forventing, for desse ungdommane på jordbærgarden likte meg, merka eg, dei fann meg interessant og gav meg meir merksemd enn eg hadde fått gjennom alle åra heime i Odda. Sjølvkjensla vaks og nådde himmelhøgt kvelden den finlema Liisa tok meg i handa og leidde meg ned mot saunaen. Og der – i den varme sommarkvelden med bladrasling, myggkvin og fuglesong – sumde vi saman. Ja, det var då eg lærte at suudelma tyder «kyss».

Nei, nok sentimentalt vrøvl. Eg er trøytt, kjenner eg, og legg meg på madrassen. Eg sovnar, eg søv.

Når eg vaknar på golvet neste morgon, kjenner eg fiskelukt. Så kjenner eg på nederlag. Eg er utilfreds med at eg ikkje har funne ut noko om Jussi og Liisa. Leppävirta, som skulle vere eit klimaks på reisa, er blitt ein nedtur. Kvifor la eg ikkje meir arbeid ned i før eg reiste? No er det for seint. Bussen til Mikkeli går om knappe tre timar. Eg set meg til å skrive om korleis eg hamna her: «Då eg for to dagar sidan sat på hotellrommet i Kuopio…»

Når eg har skrive ferdig, leitar eg fram breva som eg fekk tilsendt frå Leppävirran Rotaryklubi i 1983, det eine underteikna av Markku Houni, det andre av Johanni Myllinen. Det må då vere nokon her som veit kven Markku og Johanni er? Hadde eg berre treft nokon som snakka engelsk.

Brått slår ein tanke ned. Spahotellet! Der må dei vel snakke engelsk?

Det er som om eg fyllest av dirrande energi, eg får det travelt. Eg pakkar saman og stappar alt i sekken. Arja er fullada, og vi spinn av garde opp grusbakkane, vidare ned mot den store rundkøyringa og opp til Spa Hotel Vesileppis.

Det er som eg tenkte, her luktar klor. Eg syner breva til jenta i resepsjonen. Nei, ho kjenner ikkje att namna, men ho kan google og sjå om det framleis er Rotary-klubb i Leppävirta. Eg skamraudnar. Kvifor har eg ikkje googla sjølv? Dette burde eg ha sjekka heime i Noreg før eg reiste, eg skulle sendt eit e-brev, eg kunne...

– Yes, seier ho.

Om eg vil ha namn og telefonnummer til presidenten? Ho skriv seint, synest eg, men rekker meg til slutt lappen.

Eg ringer. Nummeret er ikkje lenger i bruk. Jenta i resepsjonen fortel at dei har møtelokale i Savonkatu 33. Det ligg like ved kyrkja, fortel ho, og dei har møte kvar tysdag klokka 1700. Hæ?! Mens eg i går kveld virra rundt på sparkesykkelen og leitte etter folk, sat heile Leppävirta Rotary Club i møte.

Eg finn ikkje Savonkatu 33 og må spørje i ein kafé. Dei to bak disken er ikkje stø i engelsk, men ho eine tek meg med ut og peikar på ein blomebutikk tvers over gata. Ho seier berre «you go».

Bak disken pakkar ei lyshåra jente inn ei kvit rose. Ho tek seg god tid og pratar livleg med rosekjøparen. Eg ser på klokka, eg er rastlaus. Omsider er ho ferdig. Katarina snakkar perfekt engelsk, og eg fortel heile historia og avsluttar med at eg ikkje heilt skjønar kvifor eg er her, men det skjønar ho. Mor hennar er med i Rotary, og i det same plingar det i døra, og der står mor. Sirkka Kinnunen viser seg å vere ei kvinne med handlekraft.

Lokalet til Rotary-klubben ligg tvers over vegen, men: I mars ville tre 15-åringar lage ein video til TikTok. Dei tende på nokre søppelkonteinarar, flammane sleika oppetter veggen og snart var det full fyr. Brannvesenet kom til og fekk sløkt, men klubblokalet har vore stengt sidan.

– Så det var ikkje møte i går kveld?

– Nei, vi har ikkje hatt møte sidan mars.

Vi går over gata, opp ei utandørs trapp, og der, på gesimsen, låser ho seg inn. Det luktar brent, men elles verker lokalet uskadd. Ho går til ei bokhylle og trekker ut ein matrikkel.

– Her står namn og telefonnummer til medlemmene i 1983.

Eg følgjer ho ut på gesimsen, der ho dreg peikefingeren over namna. Det er jord under naglane, ho sel jo blomar, ho mullar på engelsk.

– Han er daud, han er daud, daud, daud, han er ikkje lenger tilsnakkande.

Men så stoppar ho opp, og utan å seie noko leitar ho fram telefonen og tastar inn nummeret. Ho får svar og pratar lenge.

– Nei, han hugsar ingenting.

Ho forsøker ein til, men heller ikkje han kan kome i hug nokon nordmann. Sirkka spør om eg hugsar noko meir, kor låg denne garden, til dømes? Eg veit ikkje, men fortel om Jussi som eg delte rom med, og om Liisa med det raude håret.

– Liisa?

– Ja, det er vel eit vanleg namn i Finland?

– Ikkje så vanleg lenger. Eg kjenner berre éi her i Leppävirta som heiter det.

Eg får hjartebank. Altså, vil eg eigentleg dette? Eg meiner, eg har mitt gode minne, og det vil eg eigentleg halde fast ved. Har Liisa og eg noko usnakka? Ikkje mykje, vil eg tru. Det er jo ikkje eingong sikkert at ho hugsar meg. Kan hende Liisa leidde alle gutane ned til saunaen etter tur, kva veit eg? Kan hende var eg – for ho – ein slik stein ein trakkar på for å kome over elva. Og var ikkje ho det same for meg? No er vi begge komne godt over og har reist langt vidare i livet.

– Har du nummeret hennar?

– Ja, men ho er det ikkje vits i å ringe.

– Nei?

– Ho er langt opp i 70-åra.

Sirkka legg boka tilbake. På veg attende til blomebutikken fortel ho at Leppävirta har endra seg mykje sidan 1983. Sjølv flytta ho hit for 13 år sidan, og med alle dei nye supermarknadane og forretningsbygga er her nesten ikkje attkjenneleg.

– Men her er ingen innvandrarar, seier ho ut av ingenting.

– Ikkje ein einaste ein. Det er noko med folket her aust i Finland. Dei er innettervende og pratar ikkje meir enn dei må.

Eg fortel om dei tre på båten.

– Nettopp, slik er folk her.

Eg ventar på bussen til Mikkeli. Han skulle vore her 12.25, og no er ho over halv. Eg var her 20 minutt før tida og har stått i vegkanten i nær ein halv time. Personbilar og svære vogntog bles forbi. Eg kjenner alltid ei uro når eg skal vente på bussen, og spør meg alltid: Er klokkeslettet rett? Står eg på rett stad?

Eg ser på billetten nok ein gong, og bakpå har Kila skrive haldeplass P. Det kan vel ikkje vere andre haldeplassar som heiter P? Det verkar ulogisk, og det er her Google Maps førte meg. Der ser eg bussen, Kuopio–Mikkeli, men han kjem motsett veg! Eg står på feil side av vegen, eg lyfter handa, og sjåføren bremsar opp, men han kan ikkje stanse, det seier seg sjølv.

Kva gjer eg no? Eg sparkar tilbake til Leppävirta. Neste buss til Mikkeli går 14.15, seier Kila på Ärrä. Vil eg kjøpe ny billett? Eg har ikkje noko val. Halvannan time til i Leppävirta. Nei, museet er eg ferdig med. Eg går opp til kyrkja, døra er open. To eldre damer sit bak eit bord i våpenhuset, og begge reiser seg simultant når eg kjem inn. Ho som er mest stø i engelsk, vil vise rundt, og når vi kjem inn i kyrkjerommet, blir eg slått av storleiken. Kyrkja er gigantisk.

– Det er den sjuande største kyrkja i Finland. Då ho blei bygd i 1846, var det plass til 3000 menneske. Dei sat trongare før, men framleis har vi plass til 2200.

– Men kvifor bygge ei så gigantisk kyrkje i vesle Leppävirta?

– Det er eit mysterium. Ingen veit. Ho er teikna av Carl Ludvig Engel. Kjenner du til han?

– Eg har eigentleg ikkje forstand på arkitektur.

– Nei? Han er veldig kjend. Det er han som teikna senatsplassen i Helsinki.

– Er det han som teikna domkyrkja?

– Ja, det var i alle fall han som byrja.

Kila jobbar i kiosken som blant anna sel bussbillettar til Mikkeli. Ho er mykje på TikTok. R-Kioski- kjeda er eigd av Reitangruppen.

Paris har Eiffeltårnet, London Big Ben, New York har Fridomsgudinna, og alle er slike ikoniske byggverk som straks identifiserer byen. På same vis har Helsingfors si kvite domkyrkje med dei fem kuplane.

Etter at Sverige i 1809 tapte Finland til Russland, ville tsar Alexander I at hovudstaden skulle flyttast nærare St. Petersburg, men å flytte ein hovudstad er ikkje gjort over natta. Vi veit jo kva styr det blir heime når eit statleg tilsyn må flytte ut av Oslo. Det blir ramaskrik.

Men tsaren var sjølvrådig og avgjorde at hovudstaden i det nye storfyrstedømet måtte flyttast frå Åbo til Helsingfors. Alt måtte byggjast nytt – folkeforsamling, domstolar, universitet, nasjonalbibliotek, sentralbank. Det er her murarsonen Carl Ludvig Engel kjem inn i historia. Han var fødd i Berlin i 1778 og hadde større ambisjonar enn å legge stein på stein som far sin.

Engel utdanna seg til arkitekt, men var knapt ferdig før Napoleon med sin hær okkuperte Preussen. Det blei stagnasjon og byggestopp. Engel fekk arbeid som byarkitekt oppe i Tallin, men heller ikkje der var det mykje å ta seg til. Han tok seg til slutt over Finskebukta, og no snudde lukka. Han kom i kontakt med leiaren av komiteen som skulle reise den nye hovudstaden.

Engel hadde nokre idear, han skisserte dei, og skissene blei sende til St. Petersburg. Tsaren tykte om dei vågale, moderne, neoklassiske bygningane, og slik var det at den 38 år gamle Carl Ludvig Engel fekk oppdraget å teikne Finlands nye maktsenter: Senatstorget. Mot vest teikna han universitetet og mot aust ein identisk bygning til å huse senatet. Og på eit berg over det heile skulle den nye domkyrkja stå.

No fekk Engel aldri sjå ho ferdig, for han døydde 62 år gamal. Fyrst tolv år seinare var ho klar til innflytting, og hadde han då levd, ville han knapt kjent ho att. Det synte seg at konstruksjonen hans neppe ville tole vekta av hovudkuppelen, og difor blei det sett opp fire mindre støttetårn som òg fekk kuplar.

Nok om domkyrkja i Helsingfors.

Etter at Carl Ludvig Engel fekk dette ærefulle oppdraget, ville alle ha bygningar teikna av den tsaropphøgde kjendisarkitekten. Han fekk det travelt og teikna herregardar, rådhus, skular, fengsel, gravkapell – og kyrkjer. Soknerådet i Leppävirta slengde seg på, tok kontakt og fekk tilsendt nokre teikningar.

– Så tok dei til å bygge. Sjå på desse kraftige murane, seier dama som viser rundt.

Ho peikar mot vindauget. Muren er halvannan meter brei.

– Var Carl Ludvig Engel nokosinne her i Leppävirta?

– Nei, det veit vi ingenting om. Her er då sakristiet.

Vi går inn, og ho opnar døra til skapet der presten har hengt frå seg messekleda, og så til ei anna dør, der all elektronikken er. Det blinkar i lys. Lys, lyd, klokker, alt er automatisk, seier ho, og gjer som ho trekker i ein klokkestreng, men viftar så med peikefingeren.

– No, no! Automatic!

– Kor mange kjem til gudsteneste no?

– Til jul og påske er her mange, men aldri fullt. På ein vanleg søndag? Kjem det hundre, er vi nøgde.

– Hundre?

– Ja, meir sytti. Eller femti. Det er no alltid godt med plass.

Halvannan time seinare sit eg fremst i bussen mot Mikkeli. Der har eg nokre viktige avtalar.

Hallgeir Opedal

Framhald neste veke.