Mat
Svele over vatna
Eg fekk ikkje svelene heilt runde. Eg må øve meir. Men smaken var eventyrleg.
Foto: Dagfinn Nordbø
Eg har lese at då Arne Garborg kom til hovudstaden med fem dalar i lomma, var det for å «studere eller døy». Ikkje var han særskilt oppteken av å studere, han tenkte derimot på å skaffe seg ei lirekasse og spele seg gjennom verda, heilt til Arabia.
Der skulle han leve av bær og geitemjølk og skrive eventyr.
Det var den draumen han bar på. Alle har vel ein draum, og min har lenge vore å selje sveler på Manhattan. Planen er å lage film om det heile, frå eg skaffar alle dei naudsynte løyva, får laga ei drusteleg svelevogn, reiser over vatna (helst med båt) og til slutt står der under skyskraparane og steiker det mest vestnorske av alt, sveler med smørkrem, brunost eller syltetøy.
Filmen skal vinne Oscar, og eg skal bli slank og rik og gifte meg med ein berømt amerikansk skodespelar, eg nemner ikkje namn, men ein vakker dag kjem ho trippande forbi og fell pladask for både meg og dei eventyrlege svelene mine.
Eg smakte mi første svele på ferja Sølsnes–Åfarnes i Møre og Romsdal, då eg i syttiåra årvisst drog av garde til jazzfestivalen i Molde. Som fattig langhåra student reiste eg alltid med tommelen, og eg hugsar at eg ein gong fekk haik med ein kvit Ford Anglia heilt frå motorvegen på Karihaugen utanfor Oslo – og beint fram til Molde. Det viste seg at sjåføren var Bjørn Sørum, ein tilsett ved den amerikanske ambassaden, som kvart år synte jazzfilmar på festivalen. Ein knakande hyggeleg kar, som fortent fekk Molderosen for sin innsats gjennom åra.
Sidan eg ber på denne sveledraumen, må eg jo frå tid til anna freiste kunnskapane mine om handverket. Eg voks opp med vestlandsk mor som steikte rislappar rett på kokeplatene, og dei kunne i mangt og mykje minne om sveler.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
