Det står august i almanakken, men når svenskane skal dele ut Augustprisen, gjer dei det i november. Dette er ikkje så bakvendt som ein kanskje skulle tru, sidan den fine litteraturprisen har namn etter forfattaren August Strindberg og ikkje etter månaden vi er i no. Visste du at i tillegg til prispengane, som er på 100.000 kroner, får prisvinnarane ein tre kilo tung statuett i bronse? No veit du det.

Løysingsforfattaren denne veka har ein slik statuett heime på peishylla, eller kor ho no har han. Ia Genberg fekk i 2022 den prestisjetunge prisen for boka Detaljerna, og her må me ta ein titt på noko pussig. For kva ligg i detaljane? Er det Gud eller er det djevelen?

Ifylgje den franske forfatteren Gustave Flaubert er det den gode Gud som ligg i detaljen, han pla seie: «Le bon Dieu est dans le détail.» Usikre kjelder vil ha det til at filosofen og rabagasten Friedrich Nietzsche irriterte seg over denne utsegna. Kan hende er det grunnen til at han vart opphavsmann til den motsette konklusjonen, nemleg: «Der Teufel steckt im Detail.» Altså at det er djevelen som ligg i detaljane.

Det får vere opp til lesarane å velje versjon. Boklækjaren vil heller nytte høvet til å sitere noko Knut Hamsun skreiv om Isak Sellanrå i Markens grøde: «Gud eller satan! mumlet han, og slikt sa ikke Isak uten at han var nødt til det.»

Gunder Runde skriv: «Eg grip tak i eitt lite tips i dagens oppgåve, nemleg eit førenamn utan konsonantar – nærmast som eit halmstrå å rekne. Likevel: her er det noko som murrar i undermedvitet. Eg gir denne delen av sjelelivet mitt ein frist på eitt døgn – og det var ikkje så dumt, for brått dukka kvinnenamnet Ia opp. Og då kom det også fram at eg faktisk har lese denne boka, for om lag eitt år sidan. Det er Detaljene av svenske Ia Genberg som er dagens løysing. Eg hugsar ikkje så mykje av handlinga i boka, berre at utgangspunktet var ein slags feberfantasi som forfattaren har, og som inneheld omtale av fire personar, som eg sjølvsagt ikkje hugsar namna på. Må få hjelp av bokomtale frå svenskane, mellom anna ei to minutts sending frå Sveriges Radio, der kjem namna også: ungdomsvenninna Johanna, to mannlege kjenningar (Niki og Alejandro), og så til sist: mora til forfattaren, Birgitte. Boka likte eg godt, og ho fekk særs gode omtaler, både i heimlandet og her i landet. Ia Genberg har gitt ut fire bøker, dette er altså den siste. Ho er eigentleg utdanna sjukepleiar, i tillegg til sin litterære produksjon. Ho er fødd i 1967, det vil seie same året som Miguel Asturias fekk Nobelprisen i litteratur. Genberg har altså fått veslesystera til denne gilde prisen, den svenske Augustprisen. Ho debuterte i 2012 med boka Søta fredag.»

Ane Opdøl Kopreitan skriv: «Sitatet er henta fra den veldig gode romanen Detaljene av Ia Genberg.»

Anne Murstad skriv: «Takk for inspirasjonen! Nå måtte denne boka fram, for en gave!»

Løysingsverket er omsett av Bodil Engen.

Ei detaljert oversikt viser at desse kom fram til rett svar på oppgåve 1637: Eli Winjum, Paul Henrik Hage, Laurits Killingbergtrø, Signar Myrvang, Ingebjørg Sogge, Ragnhild Eggen, Eli Hegna, Ingerid Skarstein, John Olav Johnsen, John Dag Hutchison, Vigdis Hegna Myrvang, Ia Hammervoll, Ole Husby, Fritjof Lampe, Lise Haaland, Tiril Bonnevie, Inger Merete, Kirsti og Grete, Gunnar Bæra, Skeisebibliotekaren i LASK, Gunder Runde, Eirik Holten, Olav Holten, Reidar Birkeland, Ane Opdøl Kopreitan, Jorunn Øxnevad Lie, Irene og Tore på Tranby, Folke Kjelleberg, Sissel Gunnarshaug, Bjørn O. Bjørnsen, Inger Margrethe Berge, Anne Murstad, Per Trygve Karstensen, Gunnlaug og Tor Inge på Gullhaugen, Audun Gjengedal, Jan Alfred Sørensen, Else Gjesdahl Sørensen, Sigrun Gjengedal Ruud, Gunnar Eide, Torleik Stegane og Ole G. Evensen. Bokvinnaren bur i Bodø og heiter Ragnhild Eggen. Gratulerer!

Klok på bok 1639

Bøker er verdens store skattkammer, og slektleddenes og nasjonenes sanne arv. De eldste og beste bøkene står naturlig og rettmessig på hyllen i enhver stue. De behøver ikke be om unnskyldning for at de er der, for så sant de opplyser og styrker leseren vil hans sunne fornuft ikke avvise dem.

Sitatet er frå side 126 i boklækjarutgåva (1953). På originalspråket kom boka ut nesten hundre år før mi utgåve. Me skal fram til ein forfattar som døydde same året som ein vinnar av Nobelprisen i litteratur vart fødd. Nobelprisvinnaren skreiv på fransk, men det er ikkje tilfellet med løysingsforfattaren. Heilt til sist i boka seier forfattaren noko om sola, og før eg godkjenner svaret, vil eg vete kva han seier der. Send inn nemning på sola, namn på forfattar og tittel på verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 31. august.

Medikus Libri