Fritt fram i leikestova
Kvinnerørsla, homorørsla og kampen mot rasisme er no prega av urimelege krav.
Pierre Webo frå Istanbul-laget diskuterer med den rumenske dommaren Sebastian Colescu i meisterligakampen mot Paris Saint-Germain 8. desember i fjor.
Foto: David Niviere / Abaca / NTB
I dei gamle kommunistdiktatura visste folk at dei måtte lyga om dei skulle ha framgang i samfunnet. Det meste som kunne seiast offentleg, var statsautorisert lygn. Folk kunne hamna i fengsel av å seia det dei sjølve såg eller tenkte.
Me er på veg inn i liknande tilstandar i den vestlege verda, særleg i dei nordiske og angloamerikanske landa. Rett nok hamnar me ikkje i fengsel for å seia det me ser eller tenkjer, men den gamle gapestokken spøkjer i horisonten, og statuar av menn som sa eller gjorde noko som ut frå moderne dogme er politisk ukorrekt, er alt vortne velta. Det kan koma bokbål rundt neste sving, for fanatismen tykkjest like glødande som i den gamle kjettar- og heksejakta. Ein fotballkamp på høgste nivå vart nyleg stansa i Paris av di ein domar sa om ein svart mann at han var svart.
Dei fyrste statsautoriserte lygnene her til lands opplevde eg under abortkampen. Det gjaldt til dømes utsegna om at fosteret er ein del av kvinnekroppen, endå me alle veit at det til og med kan ha ein annan blodtype enn mora. Men for at ikkje dei abortsøkjande kvinnene skulle kjenna seg krenkte, låg det eit forbod i lufta mot å seia det sjølvsagde. Me fekk eit «nyspråk» som ikkje skulle uttrykkja røynda, men kamuflera henne, og me er etter kvart vortne vane med å leika at ho ikkje er det ho er. Samfunnet liknar meir og meir ei leikestove der dei vaksne har abdisert.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.