Andrebykomplekset
Kristin Helle-Valle fekk inga varm mottaking då ho starta litteraturhus i Bergen. Å kome heim til Bergen er å verte dregen tilbake til byens karismatiske – men òg sjølvsaboterande – trass.
Det er måndag kveld, og eg sit på ein barkrakk i vindaugskarmen på Kroa Thai i Bergen og et grøn curry og drikk vin medan eg ser på forbipasserande bergensarar og tenkjer at det patetiske med oss menneske er at vi alle kjem frå ein stad. Til sjuande og sist er det det som gjer oss så teite. Så blinde. Eg kjenner ingen som har eit avklart og klarsynt forhold til sitt eige opphav, ingen som ikkje vert grumsete når dei snakkar om barndomsheimen, heimbygda, heimbyen eller heimlandet, anten dei elskar staden eller hatar han, anten dei ser seg sjølv som eit produkt av kontekst eller som ein tilfeldig tilsynekomst av noko sjølvstendig og nytt. Det er som om det ikkje finst nokon mellomting mellom å dyrke og å avvise opphavet. Ikkje når det kjem til stykket.
Slik har det i alle fall sett ut for meg den siste veka medan eg har vore heime hos mor mi i Bergen, gått i bergensfjella og laga fest for bergensvennane mine. Kvar gong eg kjem heim, vert eg ein parodi på meg sjølv. Eg seier ting eg pla seie då eg var tenåring, som om ingenting har hendt, som om ikkje det er ein million erfaringar sidan. Eg har inntrykk av at dei fleste vennane mine har det på same viset. Vi er tidleg i trettiåra og etter kvart godt etablerte med vårt eige liv, men utan at dette livet har manifest seg i ytre barrikadar mot fortida – til dømes i form av barn og eigedom. Dei fleste av oss er framleis så hudlause i møte med heimbyen at han kan pirke fram det mest sjarmlause i oss. Og no er det altså straks sommarferie, og brått er vi her igjen, og igjen manøvrerer vi bitre spindelvev av ekstremt lokal lokalhistorie. Når vi kjem heim, vert vi flate og rå versjonar oss sjølve. Litt latare enn vanleg, litt meir ego, litt mentalt svekte. Vi søv til klokka elleve kvar morgon.
Det er tidleg i juli, men folk der ute i gatene har støvlar og regndress på, og eg sit her inne med regnbuksa rundt anklane og tenkjer at Bergen er eit einaste stort angrep på klesmotar. Det er som om alle verdas likskapsfeministar gjekk saman for å byggje ein by der brustein og kronisk sidelengs regn for alltid ville gjere det umogleg å gå i høge hælar og gode materiale. Og her sit eg og et og drikk med fjellsko på, som ein annan nazi.
Kald skulder
Når eg ikkje klarer å konsentrere meg, må eg setje meg slik, på ein usynleg plass i det offentlege rommet, med datamaskin og alkohol, og vente på at noko skal skje. Og no sit eg altså her, på Kroa Thai, for å skrive ut eit intervju eg gjorde for nokre dagar sidan med leiaren av Litteraturhuset i Bergen, Kristin Helle-Valle. Ho som møtte ei så kald skulder frå kunstnareliten i byen då ho kom, kanskje delvis fordi ho kom frå TV 2, hadde laga såpeoperaer og var gift med Trond Viggo Torgersen.
Men eg er distrahert. Eg klarer ikkje å tenkje på anna enn ferieplanar og ein muskelstrekk og spørsmålet om kva eg eigentleg føler om at rapparen Kanye West i helga påstod på Twitter at han stiller som kandidat ved presidentvalet i USA. Eg kladdar lister med argument for og mot. På den eine sida er han ein megaloman, opportunistisk galning (som elskar Trump og sannsynlegvis berre tøysar om kandidaturet), på den andre sida lagar han sabla god hiphop. Og i motsetning til både Biden og Trump har han null offisielle valdtektsskuldingar mot seg, og det må då vere verdt noko. Dessutan meistrar han hiphopens halvt ironiske, halvt inderlege spel med lokalpatriotiske kjensler til fingerspissane. Så eg veit ikkje, eg – Kanye 2020?
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
