Diktet
«Smette husuband» gøymer erotikk og mystikk.
Åsta Holth – ei Hulda Garborg for skogfinnane
Foto via Wikimedia Commons
Åsta Holth (1904–1999) er vår store skogfinske diktar. Skogfinnane er som kjent eit folk med finske røter som innvandra til Søraust-Noreg. Holth var frå Grue i Solør. Ho fekk eit gjennombrot som forfattar med Finnskog-trilogien, som blir innleidd med Kornet og freden (1955).
Holth var politikar og kulturformidlar – ei Hulda Garborg for skogfinnane. Ho er kjend som den som laga finnskogsbunaden.
Holt skreiv òg dikt, samla i Porkkalafela (1946). Også her stig ho fram som forteljar, for boka inneheld mange lange, dramatiske dikt. Eg har her valt eit stutt dikt, «Smette husuband».
Vi merkar dialektord alt i tittelen og i resten av diktet: «husuband» for hoseband, «tyru» for tyri, furuved. Det er ord typiske for dialekten hennar, solungmålet. «Lampi» viser den skogfinske bakgrunnen, det tyder «tjørn».
I intervju fortel ho at ho prøvde seg på bokmål som forfattar, men at det losna fyrst då ho tydde til nynorsk.
Diktet er ei skildring av eit par hoseband som ei jente bind til kjærasten. Vi kunne kalla det ein ekfrase, dikt til ein kunstgjenstand, men det gjeld gjerne meir kostelege gjenstandar, som målarstykke eller vasar. Men desse hosebanda er òg unike: Dei blir farga med «jamne, lyng og mjølbærblad», fargeplantar frå der jenta og guten møttest i skogen.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
