«Alltid når eg les dikta til Steinar Opstad, høyrer eg stemma hans lese dikta i hovudet mitt.»
Foto: Heiko Junge / NTB
Opstad les med sterk ro og intensitet, og etter kvart er dikta for meg blitt uskiljelege frå stemma hans, uttalen og rytmen.
Poesi eksisterer i to jamlike univers – i bokstavar og i opplesing, skriftleg og munnleg – og dikt kan tre fram på boksida med eit heilt anna preg enn dei har i opplesing. Men med nokon poetar kan ein altså få begge delar samtidig.
«Våpenhvile i Gaza, snønatt i Oslo. 18.–19. januar 2009» er henta frå Avhymninger (2009), den sjette diktsamlinga til Steinar Opstad. Det er ei tenkande bok, der poeten samtalar med andre poetar, med omgrepa og ideane og samfunnet vi lever i. «Jeg skriver og derfor deltar jeg/ og siden jeg deltar/ er jeg ikke et sannferdig vitne», skriv Opstad i eit dikt. Likevel vitnar han. Om krigen, sorga, døden; det er den verda som omgir poeten, og som omgir oss i dag. Opningsdiktet «Ibis» handlar om dødsguden Thot: «hele byer forvandles/ til hauger av asfalt og betong», skriv Opstad.
Den krigen som når våpenkvile i diktet, varte i tre veker, drap over tusen menneske og gjorde 90.000 i Gaza heimlause. I dagens kontekst ser desse tala små ut. Det er sjeldan snakk om våpenkvile. Men då som no togar krigen inn i språket: Ord som «sannheten» blir ustabile, ord som «ikke-krig» blir skapte. Noko av det smertefulle i diktet er kontrastane – mellom den nyfalne snøen, fredeleg og lett, og krigen som omgir diktet, mellom «vi» som lagar snøenglar som ungar, og «de» som spring frå bomber.
Anna Kleiva
Våpenhvile i Gaza, snønatt i Oslo
18.–19. januar 2009
Vi lager engler i snøen
og fyller hele parken med engler
som står på hverandres skuldre
for av snø er vi kommet
og til snø skal vi bli, etasje på etasje
for mennesker som stirrer ut
av vinduene i en blokk
i sekundene før alarmen går
De snubler i de avskallede korridorene
og det rapporteres om ikke-krig
idet snøen legemliggjør oss
og verden står stille
Vi spør oss om sannheten
lar seg skrive hvit i det hvite
som bokstavene i ordet Fred
ordene i setningen: Jeg nekter å drepe
Steinar Opstad
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Opstad les med sterk ro og intensitet, og etter kvart er dikta for meg blitt uskiljelege frå stemma hans, uttalen og rytmen.
Poesi eksisterer i to jamlike univers – i bokstavar og i opplesing, skriftleg og munnleg – og dikt kan tre fram på boksida med eit heilt anna preg enn dei har i opplesing. Men med nokon poetar kan ein altså få begge delar samtidig.
«Våpenhvile i Gaza, snønatt i Oslo. 18.–19. januar 2009» er henta frå Avhymninger (2009), den sjette diktsamlinga til Steinar Opstad. Det er ei tenkande bok, der poeten samtalar med andre poetar, med omgrepa og ideane og samfunnet vi lever i. «Jeg skriver og derfor deltar jeg/ og siden jeg deltar/ er jeg ikke et sannferdig vitne», skriv Opstad i eit dikt. Likevel vitnar han. Om krigen, sorga, døden; det er den verda som omgir poeten, og som omgir oss i dag. Opningsdiktet «Ibis» handlar om dødsguden Thot: «hele byer forvandles/ til hauger av asfalt og betong», skriv Opstad.
Den krigen som når våpenkvile i diktet, varte i tre veker, drap over tusen menneske og gjorde 90.000 i Gaza heimlause. I dagens kontekst ser desse tala små ut. Det er sjeldan snakk om våpenkvile. Men då som no togar krigen inn i språket: Ord som «sannheten» blir ustabile, ord som «ikke-krig» blir skapte. Noko av det smertefulle i diktet er kontrastane – mellom den nyfalne snøen, fredeleg og lett, og krigen som omgir diktet, mellom «vi» som lagar snøenglar som ungar, og «de» som spring frå bomber.
Anna Kleiva
Våpenhvile i Gaza, snønatt i Oslo
18.–19. januar 2009
Vi lager engler i snøen
og fyller hele parken med engler
som står på hverandres skuldre
for av snø er vi kommet
og til snø skal vi bli, etasje på etasje
for mennesker som stirrer ut
av vinduene i en blokk
i sekundene før alarmen går
De snubler i de avskallede korridorene
og det rapporteres om ikke-krig
idet snøen legemliggjør oss
og verden står stille
Vi spør oss om sannheten
lar seg skrive hvit i det hvite
som bokstavene i ordet Fred
ordene i setningen: Jeg nekter å drepe
Steinar Opstad
Fleire artiklar
Familien Nerdrum ved garden i Stavern.
Foto: Agnete Brun / NRK
Ikkje alt er politikk
Politiseringa av Nerdrum-familien er påfallande i lys av kor upolitisk Nerdrum eigentleg er.
Torje Hommedal Knausgård tek mastergrad i fransk ved Universitetet i Oslo. Lea Marie Krona gjer det same i tysk. Dei har få å sitje i kollokviegruppe med.
Foto: Sigurd Arnekleiv Bækkelund
Framandspråka forsvinn
Tilgangen på framandspråk er større enn nokon gong. Likevel er det stadig færre som vil studere dei.
Teikning: May Linn Clement
Forgard i nord
Kan USA kome til å ta over Grønland med makt?
Rune Slagstad på veg inn til Finansdepartementet i november i fjor.
Foto: Dag og Tid
Fylgjene av konkurransestaten
Rune Slagstad syner korleis venstresida lenge har gløymt røtene og prinsippa sine. Der andre held seg til vande spor, gjenetablerer han vona om at vi kan finne ut av kva som er viktigast å diskutere.
Jean-Marie Le Pen døydde 7. januar, 96 år gamal.
Foto: Stephane Mahe / Reuters / NTB
Ein politisk krigar har falle
Jean-Marie Le Pen (1928–2025) vart ein nybrotsmann for all høgrepopulisme i dag.