Diktet frå Kyndelsmesse (1972) viser korleis Hans Børli sette ting i kontrast mot kvarandre, skriv Jan Erik Vold
Foto: Ivar Aaserud / Aktuell / NTB
Foto: Ivar Aaserud / Aktuell / NTB
Hans Børli (1918–1989) frå Eidskog i indre Østfold, ikkje langt frå svenskegrensa, tømmerhoggar av yrke, med salige forbanningar over slitet i skogen – han kom til å verta ein utruleg produktiv lyrikar, med 21 samlingar frå debuten Tyrielden (1945), over Når kvelden står rød over Hesteknatten (1979), dedisert «Magnhild – med takk for trofast følge gjennom 33 år», fram til Frosne tranebær (1984).
I Samlede dikt (1995) finst ytterlegare tre titlar: På harmonikk (1991), Siste dikt (1991) og Frittstående dikt, som samlar 171 tekstar 1941–1991. Han har dessutan gjeve ut sju prosabøker, deriblant to bind med «en tømmerhoggers dagbok». I 1997 var det Børli-seminar på Åsnes, der bidraga seinare vart samla i bok: Svarttrost-strupen så hvit av toner (red. Ole Karlsen, 1998). Same år kom Truls Gjefsens Syng liv i ditt liv. Hans Børlis liv og diktning.
Dagens dikt er frå Kyndelsmesse (1972) og viser korleis Børli sette ting i kontrast mot kvarandre – hans oppleving av naturen, under istida og etter istida. Her oppstår biletet av Tiden, som sit med hovudet i hendene og veit ikkje råd. Men blomane, dei kjem med fargane sine, sidan lyden av andeskrik. Würm er ei elv i Alpane, der istida markerte seg. Diktet liknar ikkje på noko anna Børli har skrive.
Hans Børli og Olav H. Hauge – diktaren frå Vestlandet er skarpare, meir konsentrert. Børli: «Du tåler alt/ av snø og kaldt/ og is i trange årer/ så lenge det smaker salt/ av dine tårer.» Hauge: «Det var lite for deg/ men mykje for meg./ Eit smil då det galdt/ og eit handtrykk var alt.// Tåre,/ du tarv ikkje falla,/ eg veit du er salt.»
Jan Erik Vold
Istiden
Würm-istiden, den siste
store nedising av Nord-Europa,
varte i 120 000 år,
sier geologene.
120 000 år –
dager netter dager netter
uendelig
uten grønt
uten lukt av jord uten
soldirr i åpent vatn
Bare lam lyd av
is som revnet i frosten
nordlysets lave hyss hyss
himmelrender
som kniver
120 000 år
da selve Tiden satt
med hodet i hendene
og visste ingen råd.
Tenk deg da
de første blomstene,
de første bleike anemonene
mellom dryppende steiner
i sol på morénen – eller
et plutselig andeskrik
i oset der breelva stupte
ut i en sjø på sletten …
Det er håp i å tenke på slike ting
Hans Børli
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Hans Børli (1918–1989) frå Eidskog i indre Østfold, ikkje langt frå svenskegrensa, tømmerhoggar av yrke, med salige forbanningar over slitet i skogen – han kom til å verta ein utruleg produktiv lyrikar, med 21 samlingar frå debuten Tyrielden (1945), over Når kvelden står rød over Hesteknatten (1979), dedisert «Magnhild – med takk for trofast følge gjennom 33 år», fram til Frosne tranebær (1984).
I Samlede dikt (1995) finst ytterlegare tre titlar: På harmonikk (1991), Siste dikt (1991) og Frittstående dikt, som samlar 171 tekstar 1941–1991. Han har dessutan gjeve ut sju prosabøker, deriblant to bind med «en tømmerhoggers dagbok». I 1997 var det Børli-seminar på Åsnes, der bidraga seinare vart samla i bok: Svarttrost-strupen så hvit av toner (red. Ole Karlsen, 1998). Same år kom Truls Gjefsens Syng liv i ditt liv. Hans Børlis liv og diktning.
Dagens dikt er frå Kyndelsmesse (1972) og viser korleis Børli sette ting i kontrast mot kvarandre – hans oppleving av naturen, under istida og etter istida. Her oppstår biletet av Tiden, som sit med hovudet i hendene og veit ikkje råd. Men blomane, dei kjem med fargane sine, sidan lyden av andeskrik. Würm er ei elv i Alpane, der istida markerte seg. Diktet liknar ikkje på noko anna Børli har skrive.
Hans Børli og Olav H. Hauge – diktaren frå Vestlandet er skarpare, meir konsentrert. Børli: «Du tåler alt/ av snø og kaldt/ og is i trange årer/ så lenge det smaker salt/ av dine tårer.» Hauge: «Det var lite for deg/ men mykje for meg./ Eit smil då det galdt/ og eit handtrykk var alt.// Tåre,/ du tarv ikkje falla,/ eg veit du er salt.»
Jan Erik Vold
Istiden
Würm-istiden, den siste
store nedising av Nord-Europa,
varte i 120 000 år,
sier geologene.
120 000 år –
dager netter dager netter
uendelig
uten grønt
uten lukt av jord uten
soldirr i åpent vatn
Bare lam lyd av
is som revnet i frosten
nordlysets lave hyss hyss
himmelrender
som kniver
120 000 år
da selve Tiden satt
med hodet i hendene
og visste ingen råd.
Tenk deg da
de første blomstene,
de første bleike anemonene
mellom dryppende steiner
i sol på morénen – eller
et plutselig andeskrik
i oset der breelva stupte
ut i en sjø på sletten …
Det er håp i å tenke på slike ting
Hans Børli
Fleire artiklar
Marianne Nielsen i hovudrolla som Winnie. Gerald Pettersen spelar Willie.
Foto: Sebastian Dalseide
Beckett-klassikar av godt merke
Glade dager byr på ein strålande skodespelarprestasjon av Marianne Nielsen.
Ingrid Storholmen har teke utgangspunkt i eit stort datamateriale om folkehelsa i Nord-Trøndelag.
Foto: Merete Haseth
Våren over mannalivet
Ingrid Storholmen gjer tørre helsedata om til levande liv i Bloddråpetall.
Takumi (Hitoshi Omika) og dottera Hana (Ryo Nishikawa) lever eit roleg liv på bygda, som no kan få ein «glampingplass».
Foto: Another World Entertainment
Djevelen i detaljane
By mot land er eit sentralt tema i endå ein framifrå film av Ryusuke Hamaguchi.
Finaste finnbiffen med grøne erter, potet og tyting.
Foto: Dagfinn Nordbø
Finaste finnbiffen
«Seier eg at eg skal invitere på finnbiff, blir folk berre glade. Dei veit at dei skal få smake noko av det beste landet vårt har å by på av ingrediensar, med reinkjøt som helten.»
KrF-leiar Dag Inge Ulstein får ikkje Stortinget med seg på å endre retningslinjene for kjønnsundervisning i skulen.
Thomas Fure / NTB
Utfordrar kjønnsundervisninga
Norske skulebøker kan gjere elevar usikre på kva kjønn dei har, meiner KrF-leiar Dag Inge Ulstein.