Å syngja med den stemma ein har. Og får.
Tre operasongarar fortel om liv og læring heime og ute.
Eg og mange andre hadde gledd oss til å gå i Den Norske Opera no i mai for å oppleva Meistersongarane i Nürnberg, Wagners opera om songarar. Men, som vi veit, slik skulle det ikkje bli. Ei erstatning kunne vore ei digital framføring av L’incoronazione di Poppea av Monteverdi. Men vi er leie av «incoronering», og når det gjeld opera, er det ingenting som slår den analoge røyndomen til ei ekte framføring. Så i staden for å høyra operaen om tyske meistersongarar kan operaelskarar, medan dei ventar, heller lesa seg opp på norske meistersongarar. Denne boka kom rett nok ut i fjor, men dei som ikkje fekk tak i henne då, skulle no ha god tid til å lesa henne. Dei vil ikkje angra.
Boka presenterer tre norske operasongarar som har ein stor karriere bak seg, ikkje minst internasjonalt. Dette blir gjort gjennom samtalande intervju, utført av ein sakprosaforfattar og av ein fjerde meistersongar, ein som særleg veit kva han skal spørja om. Dei tre er tenoren Ragnar Ulfung (93 år), barytonen Knut Skram (82 år) og (bass)barytonen Terje Stensvold (76 år). Sakprosaforfattaren er Trond Olav Svendsen (64 år), som har skrive ein biografi om Kirsten Flagstad, medan den intervjuande meistersongaren er bassen Frode Olsen (68 år).
Meir enn pensum
Dette er ikkje ei Se og Hør-bok som berre fortel ymist om privatlivet til kjende folk. Nei, føremålet med utspørjinga er å få fram kva som var dei rette vala, når det gjaldt roller og livsstil, til desse songarane, og kva som gjorde at karrieren kunne halda fram og utvikla seg gjennom eit langt liv. Dessutan skal intervjua henta ut dei dyrkjøpte erfaringane songarane har skaffa seg når det gjeld utvikling av songteknikk.
Difor må boka kunne fungera som pensum for unge songarar med ambisjonar. Men det er langt fleire av oss ikkje-syngande som går i operaen for å høyra andre syngja for oss, og boka er like mykje meint for oss, slik at vi kan få innblikk i kva som ligg bak det at songarar så vakkert og lett kan bruka stemma som det finaste instrument. Her lærer vi at det som høyrest lett ut, ikkje har vore lett å få til.
For det er noko spesielt med den menneskelege stemma som instrument, som kommuniserer kjensler meir direkte enn andre instrument. Ein fiolin kan ein setja frå seg, og så gjera andre ting, sjølv om ein må vera forsiktig med fingrane sine. Men songstemma kjem ut av heile kroppen og personlegdomen. (Det finst til og med ein svensk sopran som heiter Stemme.) Éin ting er stemmebanda, nådefullt tildelte av evolusjonen, som likevel kan plagast av slim og knutar og byllar. Men i boka lærer vi òg at holromma i hovudet er viktige, for ikkje å snakka om mellomgolvmuskelen og pusten. Ja, hos Ragnar Ulfung lærer vi at å knipa saman rumpeballane kan vera siste utveg for å nå opp til ein høg C.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
