Bok
Ein gresk tragedie
Robert Emil Berge lukkast med å omsetje greske komediar og tragediar til norsk.
Vi har i alt overlevert 32 greske tragediar, alle er frå 400-talet f.Kr. og alle er av dei tre athenarane Aiskhylos, Sofokles og Euripides. 18 av dei er av Euripides, den mest populære både i oldtida og i dag, men av desse har hittil berre seks vore omsette til norsk. Berges Hekabe vert no den sjuande, som også er den fyrste tragedieomsetjinga i det heile sidan 1987.
Versedrama
Slike omsetjingar er altså sjeldsynte, og det kjem nok av at oppgåva er særs krevjande. Gresk drama er på vers, og desse versa er langt verre å omsetje enn til dømes Homers, både fordi versemålet tillèt mindre variasjon, og fordi teksten er utan språkleg fyllstoff. Homers Iliaden og Odysseen byggjer på ein munnleg improvisasjonsteknikk med faste formlar, her kan ein både leggje til og trekkje ifrå utan at noko vesentleg går tapt. Dramaet, derimot, er ei klassisk kunstform: Her er ikkje noko til overmål.
Dette syner seg ikkje minst i dei lange utvekslingane av enkeltvers, der konfliktane vert utvikla med intellektuell presisjon og språkleg balanse. Gresk tragedie handlar om grufulle hendingar, men replikkane er nøkterne og resonnerande. Dei tragiske heltane vil ikkje berre klage over lagnaden, dei vil forstå kva det er som skjer, og dette syner seg i den språklege forma.
Homer kan ein omsetje til prosa, men tragedie på prosa vert formlaust. Berge gjer difor som forgjengarane og attdiktar til norske vers, og han lukkast vel med dette. Språket er klårt og med god flyt, og det filologiske grunnarbeidet er solid, noko som òg syner seg i ei velskriven og informativ innleiing. Slik var det også i attdiktinga hans av Aristofanes’ komedie Froskane, som kom i 2016. Berge veit kva han gjer, og eg vonar han held fram.
Kvinnene frå Troja
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
