Eit innhaldsrikt liv
Skipper Peter Dahl tente seg eventyrleg rik på få år. Så skulle rikdomen omsetjast til kulturell kapital.
Handelsstasjonen Frederiksnagore (Serampore), måla av koloniguvernør Peter Anker i 1790.Handelsstasjonen Frederiksnagore (Serampore), måla av koloniguvernør Peter Anker i 1790.
Sakprosa
Peter Dahl (1747–89) er eit gløymt namn i noregshistoria, unnateke i Grimstad, der den Dahlske skole, i dag Dahlske videregående skole, vart oppretta med pengar frå Dahls testament. I noregshistoria i snever forstand spelte han heller ikkje noka rolle: Heile sitt vaksne liv var han skipperborgar i København, og pengane tente han på handelen med Asia og Amerika. Etterpå drog han på danningsreise i Europa. Det var, som boktittelen seier, eit «globalt liv».
Kolonihandel
Dahl vart fødd i Fjære sokn ved Grimstad, gjekk tidleg til sjøs, vart styrmann og i ein alder av 23 år kaptein. Han segla først på dei danske koloniane i Karibia. Dette var turar på eit par månadar kvar veg. På utreisa var lasten alt det koloniane trong, mellom anna matvarer, byggjevarar og tekstilar, mens returlasten var kolonialvarer: sukker, kaffi og tobakk. Skipperen hadde rett til å føre ein del av lasten for eiga rekning, og Dahl tente gode pengar.
Frå 1775 satsa han på ein ny marknad: India. Også her fanst danske koloniar: Tranqebar i sør og handelsstasjonen Frederiksnagore nær Calcutta, men den beste marknaden fann Dahl hjå britane i Calcutta. Her fekk han god avsetning på mellom anna metallvarer, seglduk og lerret, men den største suksessen var europeiske forbruksvarer som vin, brennevin og mørkt engelsk øl (porter). Returlasten var salpeter, krydder og framfor alt bomullsstoff. Dette var god forretning, trass i at reisa tok åtte månadar kvar veg.
Gode tider
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
