JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

FilmMeldingar

Det andre blikket

Den formeltru filmen om fotografen Lee Miller gjev eit velkome blikk på krig og kjønn.

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Kate Winslet spelar tittelrolla i ei sann historie om den banebrytande fotografen Lee Miller, som forlét eit glamorøst liv som modell for å dokumentera andre verdskrigen.

Kate Winslet spelar tittelrolla i ei sann historie om den banebrytande fotografen Lee Miller, som forlét eit glamorøst liv som modell for å dokumentera andre verdskrigen.

Foto: Filmweb.no

Kate Winslet spelar tittelrolla i ei sann historie om den banebrytande fotografen Lee Miller, som forlét eit glamorøst liv som modell for å dokumentera andre verdskrigen.

Kate Winslet spelar tittelrolla i ei sann historie om den banebrytande fotografen Lee Miller, som forlét eit glamorøst liv som modell for å dokumentera andre verdskrigen.

Foto: Filmweb.no

2692
20241011
2692
20241011

Drama/biografi/krigsfilm

Regi: Ellen Kuras

Lee

Med: Kate Winslet, Andy Samberg, Andrea Riseborough, Josh O’Connor, Alexander Skarsgård
Kinofilm

Før andre verdskrigen levde Lee Miller (Winslet) det glade liv som modell i Frankrike, ifølge Lee med talent for drikke, sex og foto. Då krigen tok til, melde ho seg til teneste for Vogue i London. Ikkje framom kamera, men bak.

Linsa

Til liks med mange historiske filmar brukar Lee tilbakeblikk. Lee blir intervjua av ein kar (O’Connor) i 1977. Scenene frå krigen dominerer. Reisa til Lee er lang, frå det frilynte kunstnarmiljøet til gassomnane i Birkenau. Drivet hennar blir å fanga røynda og lata folk sjå det grufulle. Stive, konservative Storbritannia og sensurstyre gjer det ikkje lett.

Filmskapar Ellen Kuras trekker fram utfordringane Lee møter nettopp fordi ho er kvinne, og korleis ho ser alle måtane kvinner blir ramma på i krig. Som her heime, med «tyskarjenter», er kjærleik for kvinner verre enn økonomisk vinning for menn. Seksuell vald i sigersrusen er standard. Om dette er eit heltedrama, er det slett ikkje blindt for skuggesidene til dei allierte vinnarane.

Når Lee ikkje får tilgang til dei same stadane som dei mannlege kollegaane får tilgang til, må ho sjå andre ting. Blikket hennar blir ekstra verdifullt. I ei scene går ho inn i eit rom av skremde kvinner og slepper laus håret for å få tillit. Det skil seg klart frå ei scene der ho skjuler håret for å snike seg inn i eit telt fullt av menn der ho nett blei nekta tilgang. Kuras viser at det er ein føremon å ha kvinner i dette yrket.

Forma

Innleiingsvis, med fantasilaus musikk og glatt romantikk med ektemannen Ronald (Skarsgård), spreier skepsisen seg i meg. Heldigvis forsvinn den klamme romantikken frå fyrste akta i bakgrunnen etter kvart. Kate Winslet ber hovudrolla med rak rygg, slik ho plar. Andrea Riseborough gjer ein solid jobb som mellomleiar og alliert i Vogue. Det same gjeld Andy Samberg som ven og kollega. Dei franske superstjernene Marion Cotillard og Noémie Merlant glimtar til i mikroroller.

Det kryr av biografiske krigsfilmar om historiske figurar. I flaumen dei siste åra kjem heldigvis nye perspektiv til, anten det er tyske gutar som ryddar miner i danske Under sanden (2015), eller vestafrikanske frontsoldatar i franske Indigènes (2006). På mange måtar er Lee endå ein vanleg film om eit uvanleg menneske. Likevel løftar filmen fram eit viktig perspektiv eg er glad for å lære om. Rørt blei eg òg. Det held.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Drama/biografi/krigsfilm

Regi: Ellen Kuras

Lee

Med: Kate Winslet, Andy Samberg, Andrea Riseborough, Josh O’Connor, Alexander Skarsgård
Kinofilm

Før andre verdskrigen levde Lee Miller (Winslet) det glade liv som modell i Frankrike, ifølge Lee med talent for drikke, sex og foto. Då krigen tok til, melde ho seg til teneste for Vogue i London. Ikkje framom kamera, men bak.

Linsa

Til liks med mange historiske filmar brukar Lee tilbakeblikk. Lee blir intervjua av ein kar (O’Connor) i 1977. Scenene frå krigen dominerer. Reisa til Lee er lang, frå det frilynte kunstnarmiljøet til gassomnane i Birkenau. Drivet hennar blir å fanga røynda og lata folk sjå det grufulle. Stive, konservative Storbritannia og sensurstyre gjer det ikkje lett.

Filmskapar Ellen Kuras trekker fram utfordringane Lee møter nettopp fordi ho er kvinne, og korleis ho ser alle måtane kvinner blir ramma på i krig. Som her heime, med «tyskarjenter», er kjærleik for kvinner verre enn økonomisk vinning for menn. Seksuell vald i sigersrusen er standard. Om dette er eit heltedrama, er det slett ikkje blindt for skuggesidene til dei allierte vinnarane.

Når Lee ikkje får tilgang til dei same stadane som dei mannlege kollegaane får tilgang til, må ho sjå andre ting. Blikket hennar blir ekstra verdifullt. I ei scene går ho inn i eit rom av skremde kvinner og slepper laus håret for å få tillit. Det skil seg klart frå ei scene der ho skjuler håret for å snike seg inn i eit telt fullt av menn der ho nett blei nekta tilgang. Kuras viser at det er ein føremon å ha kvinner i dette yrket.

Forma

Innleiingsvis, med fantasilaus musikk og glatt romantikk med ektemannen Ronald (Skarsgård), spreier skepsisen seg i meg. Heldigvis forsvinn den klamme romantikken frå fyrste akta i bakgrunnen etter kvart. Kate Winslet ber hovudrolla med rak rygg, slik ho plar. Andrea Riseborough gjer ein solid jobb som mellomleiar og alliert i Vogue. Det same gjeld Andy Samberg som ven og kollega. Dei franske superstjernene Marion Cotillard og Noémie Merlant glimtar til i mikroroller.

Det kryr av biografiske krigsfilmar om historiske figurar. I flaumen dei siste åra kjem heldigvis nye perspektiv til, anten det er tyske gutar som ryddar miner i danske Under sanden (2015), eller vestafrikanske frontsoldatar i franske Indigènes (2006). På mange måtar er Lee endå ein vanleg film om eit uvanleg menneske. Likevel løftar filmen fram eit viktig perspektiv eg er glad for å lære om. Rørt blei eg òg. Det held.

Håkon Tveit

Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt
Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt
Ruslan Gorovij sender pengane han tener som artist, heim til Kyiv, der vener kjøper vedlass til ukrainarar som treng varme i vinter.

Ruslan Gorovij sender pengane han tener som artist, heim til Kyiv, der vener kjøper vedlass til ukrainarar som treng varme i vinter.

Foto: Ukrainian online sales

KrigSamfunn
Andrej Kurkov

Eit nytt lovframlegg som legg opp til at det skal bli straffbart å selje ulovleg hogd skog, vil ikkje minst råke folk i øydelagde hus.

Teikning: May Linn Clement

KommentarSamfunn
Halvor Tjønn

Tid for realitetsorientering

Valet av Donald Trump til president er ikkje noka tilfeldig ulukke, men ei fylgje av dårleg politisk handverk gjennom lang tid.

 James Rebanks på Lillehammer sist veke.

James Rebanks på Lillehammer sist veke.

Foto: Morten A. Strøksnes

Feature
Morten A. Strøksnes

Ein mann for alle årstider

LILLEHAMMER: Etter å ha skrive to svært populære bøker om landbruk og sauehald hamna James Rebanks i ei krise som førte han til eit dunvær på Helgeland.

Hello Kitty vinkar til tusenvis av tilhengarar under den årlege japanfestivalen i New York 11. mai.

Hello Kitty vinkar til tusenvis av tilhengarar under den årlege japanfestivalen i New York 11. mai.

Foto: Charles Sykes / AP / NTB

Kultur

Katten i pengesekken

Hello Kitty har blitt 50 år. Ho er turistambassadør, og ho har generert milliardar av yen. Sjølv kan ho ikkje uttale seg om kvifor folk kjøper henne.

Marita Liabø
Hello Kitty vinkar til tusenvis av tilhengarar under den årlege japanfestivalen i New York 11. mai.

Hello Kitty vinkar til tusenvis av tilhengarar under den årlege japanfestivalen i New York 11. mai.

Foto: Charles Sykes / AP / NTB

Kultur

Katten i pengesekken

Hello Kitty har blitt 50 år. Ho er turistambassadør, og ho har generert milliardar av yen. Sjølv kan ho ikkje uttale seg om kvifor folk kjøper henne.

Marita Liabø

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis