Islam treng ein fridomskamp på innsida av minoritetsmiljøa
Om me skal skapa religiøst mangfald i eit samfunn, treng me tre grunnleggjande verdiar: sekularitet, ytringsfridom og dialog, skriv Sylo Taraku i Frihetskampen i islam.
Sylo Taraku har muslimsk bakgrunn frå Kosovo. Han har i fleire år vore ein del av det sekulære muslimske miljøet i Noreg.
Foto: Joseph Pessar
Sylo Tarakus siste bok om fridomskampen i islam er eit politisk forsvarsskrift for den liberale, vestlege demokratitradisjonen. Han meiner at islam må kunne sameinast med den gjennom ei reformrørsle utgått frå ideane om sekularitet, ytringsfridom og dialog. Taraku startar med å sjå attende på eigne røynsler frå ein sekulær muslimsk bakgrunn i Kosovo i 1990-åra og korleis han for fyrste gong i livet tek til å grubla over dei religiøse sidene av islam etter å ha kome til Noreg og vorte plassert tett på religiøse muslimar i asylmottaket. Til tider undrar han på om han er i ferd med å verta ein truande muslim, men han endar med å kalla seg kulturmuslim. Det får konsekvensar for korleis eg les historia hans.
Liberale og illiberale
Argumenta Taraku nyttar, er i opninga av boka sterkt personlege og sjølvsagt vanskelege å etterprøva. Men eg vart overraska over kor liberal islam kan vera om ein lever slik han gjorde i det opphavlege heimlandet sitt, og kor illiberal den same kulturen kan vera når han tek form av religiøs tru. Særleg om religionen vert knytt til politiske interesser og gjev seg uttrykk i politisk islam, slik det ligg til rette for i måten denne religionen vart utvikla på heilt frå byrjinga av: «I det tidlige islam utgjorde det muslimske fellesskapet ikke bare et religiøst fellesskap, men også et politisk fellesskap», skriv Taraku på side 256.
Dei liberale trekka kjem òg fram i tankane Taraku gjer seg når han i fyrste del av boka mellom anna ruslar omkring i Jerusalem og grundar over at islam, jødedomen og kristendomen har eit sams opphav, utan å seia noko særleg om kvifor me i dag tenkjer mest på skilnadene mellom dei tre monoteistiske religionane og den sivilisasjonskonflikten nokre politikarar freistar å skapa mellom dei. Om boka ikkje gjer Taraku rik, kvalifiserer kapittelet «En stolt sivilisasjon blir født» definitivt forfattaren til å verta guide for dagens fotefarturistar.
Gatelangs
Taraku skriv godt og levande i eit enkelt språk. Historia er god nok i seg sjølv, og med jamne mellomrom kjem han òg med kommentarar som: «Islam er sterkt påvirket av jødedommen og kristendommen. Ettersom islam er en yngre religion, er det likevel logisk at den anser jøder og kristne som villedede. Ellers hadde det jo ikke gitt mening å introdusere en ny religion» (s. 42–43). So lett kan det seiast, det som er så vanskeleg å fatta om ein ikkje sjølv er ein truande.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
