Randy Newman hadde vore profesjonell låtskrivar i mange år då han i 1968 debuterte som songar og pianist med satiriske tekstar skrivne frå perspektivet til personar som ikkje kan forvekslast med han sjølv. Låtane arrangerte han med strykarensemble i filmmusikalsk stil.

Stilen hadde han lært av onkelen Alfred Newman, musikalsk leiar i Twentieth Century Fox, med det beste studioorkesteret i Hollywood.

Nevøen skulle sjølv bli ein feira filmkomponist med Oscar for soundtracket til Toy Story, men på vegen dit gav han i 1974 ut milepåle-albumet Good Old Boys som kjennest enda meir relevant i dag. Den vakre og brutale songsyklusen om sørstatane opnar med «Rednecks» – om rasismen i sør og den hyklerske antirasismen i nord med storbygettoar og strukturell rasisme. Og han bruker n-ordet: «Down here we’re too ignorant to realize/ that the North has set the N... free.»

Statsvitaren Randy Newman på dette albumet: «Lester Maddox er kanskje ein tulling, men han er vår tulling.»

Newman skreiv songen etter å ha sett talkshowverten Dick Cavett gjere narr av gjesten sin, den rasistiske Georgia-guvernøren Lester Maddox. Dette og mykje anna står å lese i den ferske Randy Newman-biografien A Few Words in Defense of Our Country, skriven av Robert Hilburn. Ikkje nokon dårleg presang for Newman, som blir 80 år 28. november.

Øyvind Pharo

Øyvind Pharo er litteraturvitar, musikkskribent og DJ.