Musikk
På sporet av Joni Mitchell
Boka Ann Power har skrive om Joni Mitchell, er langt meir enn ein biografi.
Joni Mitchell på scena saman med verten Trevor Noah og musikaren Brandi Carlile på den 66. årlege grammyprisutdelinga i Los Angeles 4. februar i år.
Foto: Chris Pizzello / AP / NTB
Høyrer du til mellom dei mange som held «River», ein av låtane på Joni Mitchells klassiske Blue (1971), høgt? I møtet med Ann Powers’ refleksjonar rundt songen i Travelling. On the Path of Joni Mitchell opna han seg på nytt for denne lyttaren – og det trass i at eg har høyrt han så mange gonger før. Wow, tenkte eg, der eg sat med boka i hendene, så godt går det an å skrive om musikk.
Travelling har vore reisefølgjet mitt sommaren gjennom, noko som også har ført meg tilbake til fleire av platene til Mitchell, og for denne lesaren er det her Powers verkeleg skin: som tolkar og essayist, i møtet med musikken. Forfattaren er ikkje ein trena biograf, men snarare ein av USAs fremste kritikarar, som i langformat «teiknar opp eit kart» over Mitchells reiser, som ho sjølv skriv.
Spørjande haldning
Kvifor les vi biografiar? Kvifor finn ein forfattar på å skrive ei heil bok om eit menneskeliv? Slike spørsmål vert diskuterte frå tid til anna, men ikkje så ofte på eit gjennomborande vis i det som er sjølve biografiens tekstmasse. I så måte er denne boka noko av eit unntak. Det som meir enn noko kjenneteiknar teksten til Powers, er ei vedvarande spørjande haldning til subjektet og utgangspunktet for eiga skrift – eit kritisk metaperspektiv som tilfører langt meir enn pliktmessig staffasje. Eg har aldri lese noko som heilt liknar.
For Powers er det viktig å dele refleksjonar, ikkje berre rundt kunsten og menneskelivet ho har sett seg føre å skrive bok om, men også om måten det skjer på – kvifor ho skriv om visse hendingar, og på kva måte. Dermed er det knapt ei overdriving når Powers skriv at denne boka også er «historia om ei tilnærming».
Dette inneber også at forfattaren deler eigne livserfaringar med lesaren, hendingar som på ulike måtar uunngåeleg pregar hennar eiga forståing av livet og kunsten til Mitchell. Når Powers skriv om dottera Mitchell adopterte bort i ung alder, gjer ho det klart at ho sjølv er adoptivforelder. Røysta du møter i Travelling, er personleg, engasjert, lidenskapleg, men også kritisk og temperamentsfull. Tilløp til hagiografi og genitilbeding er totalt fråverande, det same er sladder og tabloidstoff, sjølv om dette altså ikkje inneber at Powers vik unna hendingar Mitchell truleg ikkje likar å dvele ved.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
