Covid-19

Preben Aavitsland

Richard Aubrey White (Dag og Tid 3. mai) er lite nøgd med korleis Folkehelseinstituttet handsamar temaet seinfølgjer etter covid-19 sjølv om instituttet lenge har informert om temaet og driv ei rad forskingsprosjekt om utbreiinga av seinfølgjer.

Han syner til vårt nyaste systematiske litteraturoversyn om seinfølgjer. Vi fann og vurderte 6918 vitskaplege artiklar, men ingen av dei oppfylte alle kriterium: sannsynleg omikronvariant, fleire enn tre hundre smitta personar, kontrollgruppe, oppfølging meir enn seks månader, fagfellevurdering og meir enn berre laboratorieresultat eller bilete. Problemet her er ikkje at FHI vel å sjå bort frå dei irrelevante, misvisande eller dårlege studiane, men at dei faktisk vert publiserte.

«Vi fann og vurderte 6918 vitskaplege artiklar, men ingen av dei oppfylte alle kriterium.»

White har rett i at ein statistisk teknikk kan kvantifisere ein type skeivskap (såkalla konfundering) i ein studie, men teknikken hjelper ikkje mot andre skeivskapar. Blant desse er moglege skeivskapar i kven som svarer på eit spørjeskjema, særleg når oppslutninga er så låg som til dømes i den norske studien om hugs, der færre enn 19 prosent av deltakarane svarte tre månader eller seinare etter covid-19.

Vår rapport om dødelegheit ligg på nettet, slik at alle kan sjå den heilskapen White etterlyser. Rapporten syner at dødelegheita blant personar under 40 år har vore nokså stabil sidan 2015 (figur 5), og at det ikkje er auke i hjartedødsfall i gruppa under pandemien (figur 10a).

Preben Aavitsland er fagdirektør
ved Folkehelseinstituttet.