Atomskuggen kjem attende

I førre utgåve av Dag og Tid skreiv den tyske filosofen Jürgen Habermas at det er «eit fromt sjølvbedrag å håpa på Ukrainas siger» mot «den overlegne motstandaren» Russland, og at ei fredsslutting krev forhandlingar med Putin og eit forhandlingsresultat som lèt begge partar unngå å misse andlet.

Russland er òg den klårt overlegne på papiret. Ifylgje International Institute for Strategic Studies tel dei profesjonelle russiske styrkane over 1 million soldatar og meir enn 2 millionar reservistar, mot høvesvis 200.000 og 900.000 for Ukraina. Så sjølv om Ukraina har ein av dei største og mest krigstrena militærstyrkane i Europa, er Russland talmessig fleire gonger sterkare.

Likevel har Russland gjeve opp det som ser ut til å ha vore eit viktig krigsmål, nemleg å setje inn ei russiskvenleg regjering i Kyiv, og ser no ut til å satse på å vinne kontroll over dei russiskspråklege områda i aust og sør, og slik sikre Krim og stengje Ukraina ute frå svartehavskysten. Ingen ser ut til å ha noka tru på fred gjennom forhandlingar. Krigen skal vinnast.

I atomkrigsskuggen

Då USAs forsvarsminister og utanriksminister dukka opp i Kiev i april, vart dette sagt i klartekst i eit sitat frå NRK: «Vi trur at vi kan vinne – de kan vinne hvis de har riktig utstyr og den rette støtten.» Forsnakkinga med «vi» i staden for «de» fortel kor nær vi no er ein stormaktskrig i Europa.

Ingen trur at USA eller Nato ønskjer ein slik direkte konfrontasjon med aukande fare for utgliding til kjernefysisk krig. Men storkrigar har vorte utløyste før nett gjennom slik utgliding frå eit risikabelt og uføreseieleg nett av konfliktar og interesser. Den fyrste verdskrigen tok til på dette viset. Har vi betre leiarar i dag enn i 1914?

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare