Essay
Eit tankeeksperiment: Kva om podkasten har blitt eit så mektig massemedium at han formar verda i sitt bilde, med sine sjangertrekk og sitt rolleregister?
Teikning: May Linn Clement
Podkastverten med dei kontrære gjestene, han er konge av tidsånda, vår tids Sokrates. Han er mektigare enn makta, modig og aleine og frittenkande, anten demonstrativt rufsete eller demonstrativt strigla. Han stiller spørsmål ved mainstreamens vedtekne sanningar, og han er motstandar av moralisme, gruppetenking og sensur.
Han kan vere på høgresida eller venstresida av politikken, men oftare er han politisk heimlaus, og i alle høve er han djupt verdiliberal. Han er stolt over at han tør stille seg open og undrande i spørsmål om lovleggjering av narkotika og prostitusjon, som om ikkje dette er spørsmål i tida som samfunnet er inne i ei kollektiv revurdering av. Og han meiner at altfor mange tar meiningslause mastergrader, særleg innanfor humaniora. Han tør seie at det er samanheng mellom innvandring og kriminalitet, kjønn og biologi, woke og det totalitære, og han akkar seg over ei uinformert og mørkredd samtid som ikkje klarer å forhalde seg til hans gråsoneorienterte, to-tankar-i-hovudet-samtidig-perspektiv.
Han føler, oppriktig, at det er han sjølv som bringar desse meiningane til torgs, berre støtta av ein undergrunnshær av likesinna kjettarar. Han blir kjærleiksbomba av ein fanskare som premierer han for å bli drygare og drygare, meir og meir einøygd. Berre han og dei som høyrer på han, forstår korleis ting eigentleg heng saman. Han har eit eksepsjonelt empirisk orientert sinn som overskrid ideologiens båsar, med mot, skarpleik og ei evne til ikkje å føle for mykje.
Ein gong i tida var han trøbbel og appetitt, men no har han underkasta seg eit asketisk regime, inspirert av evolusjonspsykologi og stoisisme. Han er ironisk, han er ein edge lord, keisar av alt som er på kanten. Han har kanskje bakgrunn frå underhaldningsbransjen. På 2010-talet var han ein frelst ultraateist som hånlo av dei truande. No poserer han i skreddarsydd dress på katolske gudstenester og seier at sjølv om han ikkje er religiøs, så fyller desse romma eit behov moderniteten ikkje tilfredsstiller. Han ser og seier at keisarinne Karen er naken. Han er folkeleg og barsk fordi han ser på fotball, og han er på lag med det amoralske begjæret fordi han les Michel Houellebecq og Philip Roth.
Eg liker han eigentleg godt, i alle hans millionar av iterasjonar, overalt der eg møter han. Og eg er nok meir samd enn usamd med han, sjølv om eg meiner stoisismen er den døllaste av dei gamle filosofiretningane. Men av og til gir han meg ei kjensle av at eg lever i eit Truman Show, særleg når eg vender merksemda mot kulturkrigane. Då kjennest det som om det finst mange fleire av han enn av det vidgjetne «folk flest».
Eg ser ikkje skogen for berre kontrær, tenker eg då, når eg står i ein flokk av eksepsjonelt sjølvstendige tenkarar som hyttar med nevane, heilt unisont, mot ein saueflokk eg sjeldan ser.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
