Overtramp om einsretting
Den viktige kritikken frå Jon Hellesnes mot politisk servilitet råkar betre om han ikkje samstundes bagatelliserer demokratiske verdiar.
Checkpoint Charlie fotografert i 1964. Kontrollen var total og totalitær, skriv Ottar Grepstad.
Foto: AP / NTB scanpix
Jon Hellesnes har gitt ut ein pamflett om den opprustinga som han meiner Nato er drivkrafta til. Kritikken mot den vestlege krigs- og forsvarsalliansen er openbert viktig. Måndag 25. februar presenterte han hovudpoenga sine på eit møte i regi av Samlagsrota i Oslo til verbalt tonefølgje av Kjartan Fløgstad.
Utfordra av Fløgstad snakka Hellesnes seg inn i eit lengre resonnement om einsretting. Kanskje var innbyggjarane i gamle DDR mindre einsretta enn vi nordmenn er no, fordi dei måtte få tak i annan informasjon enn den offisielle, sa Hellesnes. Det er å romantisere opposisjon både empirisk og prinsipielt.
Ikkje ufarleg
Det var ikkje ufarleg å følgje med i vesttyske massemedium eller på sendingar frå dei amerikanske propagandastasjonane Radio Free Europe og Radio Liberty. Kontrollen var total og totalitær. Den som har vore på museet ved Checkpoint Charlie i Berlin, vil vite at det var forbode å selje dykkarutstyr i Aust-Berlin i DDR-åra. Folk skulle ikkje sleppe unna ved å symje på elvebotnen over til vest. Ein filosof på trygg avstand frå all slik meiningsstyring innanfor eigne landegrenser burde vise meir respekt for det alvoret kvardagen i DDR faktisk innebar.
Prinsipielt er utsegna eit argumentativt overtramp. Viss det var alternativ til einsrettinga i DDR, var det vel også det under den tyske okkupasjonen av Noreg, som i andre land der totalitære makthavarar og system har undertrykt innbyggjarane. Korleis er det han tenkjer når det er slike analogiar han bruker?
Omtrentlege analysar
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
