Kommentar
Når Gud vert ikkje-binær
Samanfallet med den politiske bodskapen er umogeleg å oversjå.
I juli foreslo professor Jorunn Økland at pronomenet «hen» skulle kunne nyttast om Gud i liturgien til Den norske kyrkja. Pronomenet er teke inn i dei norske ordbøkene, og argumentet er at når språket endrar seg, må språket om Gud også endre seg.
Frå ein teologisk ståstad er det fullt mogleg å ha ulike meiningar om dette. Gud er ingen gammal mann med tissefant. Gud er ikkje kjønna slik menneske er det. Difor vert Gud skildra, mest som far, men også som mor, i dei bibelske tekstane. Økland har sjølvsagt eit poeng når ho peiker på at «hen» kan vareta at Gud er heva over mann og kvinne. Samstundes vil ei innføring av «hen» understreke den verdslege vendinga i kyrkja og ha langt større konsekvensar enn liturgien åleine.
Sekularisering
Debatten om «hen» i liturgien har fleire sider. Den eine handlar om kva pronomen ein kan nytte om Gud når språket likevel ikkje strekk til for å skildre noko som er mystisk og ikkje berre heva over kjønn, men også heva over vår forstand. Då Jesus lærte læresveinane å be, sa han likevel «Fader vår».
Den andre sida handlar om kva liturgi er for noko. Eg skal ikkje her ta sikte på eit kurs i liturgi for Dag og Tid-lesarane, men berre peike på eit poeng. Forslaget syner korleis kristendomen sekulariserer seg sjølv i vår tid.
Sekularisering tyder eit skilje mellom den religiøse og den politiske sfæren, noko vi ofte knyter til reformasjonen. Men det kan også innebere at den religiøse dimensjonen, hos oss særleg kristendomen, forsvinn frå kulturen. Medan kulturen gjennom hundrevis av år har hatt eit mål i den andre verda, er samtida no retta berre mot denne verda. Det same gjeld kyrkja, kanskje Den norske kyrkja meir enn mange andre. Den som vil undersøkje denne påstanden, kan gjere eit sveip på nettsida til Den norske kyrkja.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
