Kva yrkestittel?

5 POENG: Dei som nyttar eit pensejern, har fort denne yrkestittelen. Den mest kjende norske utøvaren er fiktiv og høyrer til i ei bok frå 1955. Årsløna er på rundt 500.000 kroner.

4 POENG: Ein har kunna utøve yrket her til lands sidan 1894. Det er turnusarbeid, og utdanninga er om lag tre månader. Dødsfallet til Antoni Gaudí er relevant.

3 POENG: Yrket er mykje stillesitjande. Mange byter mellom to arbeidsrom, eitt i kvar ende. I Oslo er kjennefargen blå.

2 POENG: Pensejern vert nytta til å veksle spor manuelt.

1 POENG: Bokkarakteren frå 1955 er Syversen i Kardemomme by.

Kva person?

5 POENG: Denne personen hadde godt medietekke og var oppteken av å leve eit strenuous life. Han vart både enkjemann og morlaus 14. februar 1884. På bilete har han ofte brilletypen pincenez.

4 POENG: Han vart krigshelt i den spansk-amerikanske krigen i 1898. Eit anna viktig felt er naturvern.

3 POENG: Statsleiaren fekk Nobels fredspris i 1906 for å mekle i den russisk-japanske krigen.

2 POENG: Han tok over etter drapet på William McKinley og er USAs yngste president. Han gjev namn til eit leiketøy og eit sigarettmerke.

1 POENG: Ekteparet Eleanor og Franklin med same etternamn var høvesvis niese og seksmenning av han.

Kva slags bygning?

5 POENG: Denne bygningstypen har namn frå gresk for konge. Fleire ordbøker gjev to tydingar. Den eldre bygningstypen vart truleg førebilete for den yngre.

4 POENG: Tyding 1 i Nynorskordboka er: «gresk-romersk offentleg bygning med høgt midtparti som skyt opp over sidepartia». Her er det tale om ein børs- eller rettsbygning.

3 POENG: Tyding 2 er «kyrkjebygning som liknar ein (…)», med referanse tilbake til tyding 1. Eit markant døme er gotiske katedralar.

2 POENG: Peterskyrkja vert òg kalla den nye St. Peters (…).

1 POENG: Tre andre ord frå konge på gresk er basileus, basilisk og basilikum.

Kva kommune?

5 POENG: Denne kommunen langs Kystriksvegen er i hovudsak ei halvøy i aust og øyane Handnesøya, Hugla og Tomma i vest. Flyoffiseren Birger Fredrik Motzfeldt vart fødd her.

4 POENG: Musikaren Ida Maria kjem òg frå kommunen. Tettstaden med same namn er fast stoppestad på Hurtigruten, nummer 12 av 34 rekna frå Bergen.

3 POENG: Petter Dass var residerande kapellan her. Kommunen har berre landegrense i aust mot Rana. Han gjev namn til ein filtsko.

2 POENG: Det har vore lærarutdanning her i over 100 år. Då Nord universitet ville leggje ned studiestaden, vart det bråk.

1 POENG: Namnet kjem av ordet nes.

Svar på hint for hint

Kva yrkestittel: Trikkeførar (1894 er året Noreg fekk trikk, altså elektrisk sporvogn. Det hadde vore hestesporvogn sidan 1875. Gaudí vart påkøyrd av trikken i Barcelona og døydde.)

Kva person: Theodore Roosevelt (Oppkallingane er teddybjørnen og sigarettmerket Teddy.)

Kva slags bygning: Basilika

Kva kommune: Nesna kommune (Petter Dass vart seinare sokneprest i Alstahaug, eit prestegjeld som omfatta mellom anna Nesna. Filtskoen er nesnalobb.)